Процестік келісім

Процестік келісім

 

Процестік келісім – бұл қылмыстық процестің кез келген  сатысында прокурор мен күдікті, айыпты немесе сотталушы арасында немесе сотталған адам арасында Қазақстан Республикасының Қылмыстық процестік Кодексінде көзделген тәртіппен жасалатын келісім.

Процестік келісім онша ауыр емес, ауырлығы орташа не ауыр қылмыстар бойынша – күдікті, айыпталушы келтірілген күдікпен, айыптаумен келіскен жағдайда – кінәні мойындау туралы мәміле нысанында жүргізіледі.

Яғни, бұл қылмыс жасаған адамның жазасын жеңілдету ғана емес, жәбірленушінің бұзылған құқығын сөзбұйдаға салмай, мейлінше тез қалпына келтіруге мүмкіндік береді.

Қылмыстық процестік келісім жазаны айтарлықтай жеңілдетіп, бас бостандығынан айыру жазасының мерзімін азайтуға, жазаны бас бостандығын шектеу түрінде өтеуге бағытталған. Алайда, бұл қылмыскер жазадан сытылып кетсін деген сөз емес. Қалайда ол заң алдында жауап береді.

Процестік келісімді қылмыстық заңда тыйым салынған іс-әрекетті есі дұрыс емес күйде жасаған немесе қылмыс жасағаннан кейін психикасының бұзылуымен ауырған адамдармен жасауға болмайды.

Процестік келісім жасасу адамды жәбірленуші және азаматтық талапкер болып танылған адамдардың алдында азаматтық-құқықтық жауаптылықтан босатуға негіз болып табылмайды.

Кінәні мойындау туралы мәміле нысанындағы процестік келісімде мынандай шарттар болған: -күдікті, айыпталушы процестік келісім жасауға ерікті түрде ниет білдірген; -күдікті, айыпталушы келтірілген күдікке, айыптауға және іс бойынша қылмысты жасағанына қолда бар дәлелдемелерге, өзі келтірген зиянның сипаты мен мөлшеріне дауласпаған; -процестік келісім жасасуға жәбірленуші келіскен кезде жасалуы мүмкін.

Күдікті, айыпталушы немесе сотталушы соттың кеңесу бөлмесіне кеткеніне дейін қылмыстық іс бойынша іс жүргізудің кез-келген сәтінде кінәні мойындау туралы мәміле нысанында процестік келісім жасасу туралы өтінішхат беруге құқылы. Сондай-ақ, процестік келісім прокурордың бастамасы бойынша жасалуы мүмкін.

ҚПК-тің 628-бабына сәйкес, мемлекеттік айыптаушы, сотталушы және оның қорғаушысы қылмыстық іс бойынша басты сот талқылауы барысында кінәні мойындау туралы процестік келісім жасасу туралы өтінішхат мәлімдеуге құқылы.

Кінәні мойындау туралы процестік келісім жасасу туралы өтінішхат келіп түскен кезде судья сот талқылауын үзеді және тараптарға процестік келісім жасасу үшін ақылға сыйымды мерзім береді.

Тараптар процестік келісімнің талаптары бойынша келісімге қол жеткізбеген кезде соттың қылмыстық істі қарауы жалпы тәртіп бойынша жалғастырылады. Келісім жасалған жағдайда, қылмыстық іс келісімдік іс жүргізуде қаралады, төрағалық етуші сотталушыдан, қорғаушыдан процестік келісімді қолдайтынын-қолдамайтынын сұрайды. Процеске қатысушылардың жасалған келісім туралы пікірін тыңдап, төрағалық етуші шешім шығару үшін кеңесу бөлмесіне кетеді. Сотталушы соттың шешім шығару үшін кеңесу бөлмесіне кеткеніне дейін жасалған процестік келісімнен бас тартуға құқылы. Егер сот жазаның түрімен немесе мөлшерімен келіспесе, ҚПК-тің 623 –бабының 1 –тармағы 3 –тармақшасына немесе 626-бабының 1-тармағы 2-тармақшасына сәйкес, жаңа келісім жасасу мүмкіндігін ұсына отырып, қылмыстық іс прокурорға қайтару туралы қаулы шығарады.

613-бапта көрсетілген кінәні мойындау туралы мәміле нысанындағы процестік келісімді жасау шарттары бойынша, күдікті, айыпталушы оған ерікті түрде ниет білдіруі, өзіне келтірілген күдікке, іс бойынша жинақталған дәлелдемелерге, өзі келтірген зиянның мөлшеріне дауласпауы тиіс. Күдікті, айыпталушы процестік келісімнен бас тартуға да құқылы. Кінәні мойындау туралы мәміле нысанындағы процестік келісімді жасау туралы өтінішхатты қарау тәртібі 615-бапта көрсетілген. Өтінішін күдікті, айыпталушы немесе сотталушы қылмыстық іс жүргізудің кез келген сәтінде сот кеңесу бөлмесіне кеткенге дейін мәлімдеуге құқылы. Процестік келісім прокурордың келісімі бойынша жасалуы мүмкін екендігін еске салған жөн. Процестік келісім прокурор 615-баптың 3-тармағында көзделген мәселелерді тексергеннен кейін жазбаша түрде жасалып, оған прокурор, күдікті, айыпталушы, оның қорғаушысы қол қояды. 617-бап бойынша, «кінәні мойындау туралы мәміле нысанында процестік келісімге қол қойғаннан кейін прокурор күдіктіге қатысты бұлтартпау шарасының күшін жою не оны өзгерту қажеттігі туралы мәселені қарайды». Жаңа институтты енгізудегі мақсат қылмыс жасаған адаммен келісе отырып тергеу мен сот процесін жеңілдету болып табылатынын айта кеткен жөн.

Орал қалалық сотымен 2020 жылдың 9 айында келісімдік іс жүргізу тәртібімен 100 процестік келісім қаралды, ал 2019 жылдың  9 айында – 125 процестік келісім жасалды.

Бұл тетік сотталушыға да, жәбірленушіге де тиімді және істің сотта қаралуына да оңтайлы.

 

РУСЛАН НАРТАЙҰЛЫ ЖҰМАҒҰЛОВ

Орал қалалық сотының төрағасы

[xfvalue_img]

Жаңалықтарды бағалаңыз

  • Сіздің бағалауыңыз
Итоги:
Дауыс берген адамдар: 0

78 пікір

  1. аватар
    Felicia 15 ноября 2023 03:06

    Hello, i read your blog occasionally and i own a
    similar one and i was just curious if you get a lot of spam comments?

    If so how do you reduce it, any plugin or anything you can advise?
    I get so much lately it's driving me insane so any support
    is very much appreciated.

    Feel free to visit my blog casino en ligne france; hobbyclues.in,

  2. аватар
    Chiquita 21 ноября 2023 20:10

    An affiliate marketing firm serves as a go-between for advertisers
    and merchants and publishers/affiliates. www.or3b86lr6a5zftye.com Are we liable
    if an employee posts a review of one of our products, either
    on our company website, on a third-party review site, or on social media, and
    doesn’t disclose that relationship? mitglieder.Doktormami.De Always be mindful
    that your affiliate product must relate to your niche
    market. https://katazaraki.com/

  3. аватар
    Kattie 22 ноября 2023 00:28

    Seuls les clubs de jeux agréés devraient avoir la préférence.

    aviamili.com A l’inverse de ses concurrent,
    1x2gaming est un travailleur indépendant ce qui
    ne lui rend pas la tâche facile en matière de notoriété.
    pasarinko.zeroweb.kr La propriété intellectuelle recouvre à la fois la propriété industrielle (brevets, marques,
    dessins, etc.) et la propriété littéraire et artistique (droits
    d’auteur, droits voisins, etc.). http://pynomo.org

  4. аватар
    Terese 17 декабря 2023 09:42

    This design is wicked! You certainly know how to keep a reader amused.

    Between your wit and your videos, I was almost moved to start my own blog (well, almost...HaHa!) Wonderful job.
    I really enjoyed what you had to say, and more than that, how you presented it.
    Too cool!

    My web site; gas system commissioning (oasiskorea.net)

  5. аватар
    Terris 29 декабря 2023 22:31

    Hey There. I discovered your blog the use of msn. This is a really neatly written article.
    I will make sure to bookmark it and return to read
    more of your useful information. Thanks for the post. I'll certainly return.

    my site: Jesenia

  6. аватар
    Analiese 15 января 2024 11:22

    I'm not positive the place you are getting your info,
    but great topic. I must spend a while finding out more or figuring out more.

    Thank you for fantastic information I was in search of this info for
    my mission.

    Feel free to visit my page ... Christalle

  7. аватар
    Aram 15 января 2024 11:29

    Good day! I could have sworn I've visited your blog before but
    after going through some of the articles I realized it's new to me.
    Anyways, I'm definitely delighted I stumbled
    upon it and I'll be book-marking it and checking back regularly!


    Here is my blog - Lakia

  8. аватар
    Deryl 15 января 2024 11:31

    Unquestionably believe that which you said. Your favorite justification seemed to be on the web the easiest thing to be aware
    of. I say to you, I definitely get annoyed while people consider worries that they
    just do not know about. You managed to hit the
    nail upon the top and also defined out the whole thing without having side-effects , people
    can take a signal. Will likely be back to get more.
    Thanks

    my web-site: Arnoldo

  9. аватар
    Marie 23 июля 2024 13:51

    главные факты новосибирска крюков михаил вячеславович екатеринбург
    двухкомнатные квартиры в чебоксарах в
    северо западном районе
    торговый проект брянск поставить охрану самара лингвистические школы борис колдун
    саратов
    а

Пікір қалдыру

Ваш e-mail не будет опубликован. Поля обязательны для заполненеия - *

  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent
Кликните на изображение чтобы обновить код, если он неразборчив

Негізгі жаңалықтар

Логотип

Портал туралы

Ел мен әлем жаңалықтары!

© 2024 INFOZAKON. Барлық құқықтар сақталған.