Мемлекеттік қызметшілердің этикасы

Мемлекеттік қызметшілердің этикасы — бұл мемлекеттік органдарда қызмет атқаратын тұлғалардың кәсіби мінез-құлқы мен моральдық нормаларын реттейтін ережелер мен принциптер жүйесі. Мемлекеттік қызметшілер қоғамның маңызды құрамдас бөлігі болып табылады, себебі олар елдің саяси, экономикалық және әлеуметтік дамуына тікелей ықпал етеді. Сондықтан олардың мінез-құлқы тек жеке кәсіби өмірінде ғана емес, бүкіл қоғамда да айтарлықтай әсер қалдырады. Мемлекеттік қызметшілердің этикасы халықтың сенімін нығайту, мемлекеттік органдардың жұмысын тиімді ұйымдастыру және қоғамдағы әділеттілік пен заң үстемдігін қамтамасыз ету мақсатында аса маңызды.

Мемлекеттік қызметшілердің этикасы мемлекеттік қызметтің сапасын арттыруға, қоғамдағы сенімділікті нығайтуға және мемлекеттік органдардың тиімділігін қамтамасыз етуге бағытталған. Әрбір мемлекеттік қызметші өз қызметін атқару кезінде қоғамның мүддесін жеке мүддесінен жоғары қоюы тиіс. Мемлекеттік қызметшілердің этикалық нормалары халықтың заңдарға деген құрметін арттырып, мемлекеттік аппараттың ашықтығын және әділдігін қамтамасыз етеді.

Мемлекеттік қызметші өзінің кәсіби қызметінде мыналарды сақтау керек:

- «Әділеттілік»: Барлық азаматтарға бірдей жағдай жасау, ешкімді кемсітпеу.

- «Жауапкершілік»: Мемлекеттік қызметшілер өз шешімдері мен іс-әрекеттері үшін толық жауапты болуы тиіс.

- «Адалдық»: Мемлекеттік қызметшілер өз қызметінде тек қана заңды, ашық және адал әрекеттерді таңдауы тиіс.

- «Құқықтық мәдениет»: Мемлекеттік қызметшілер заңдарды терең білуі және оларды дұрыс қолдануы тиіс.

Мемлекеттік қызметшілердің этикасына қатысты көптеген талаптар мен ережелер бар. Олардың басты мақсаты — қоғамның сенімін арттыру, мемлекеттік органдардың жұмысын тиімді ұйымдастыру және азаматтардың құқықтарын қорғау.

Сонымен қатар, мемлекеттік қызметшілер өздерінің әрекеттерінде қоғамның мүддесін жеке мүддесінен жоғары қойып, тек қана халықтың игілігі үшін қызмет етуі тиіс. Бұл талап мемлекеттік қызметшілердің жеке қызығушылықтары мен пайдакүнемдікті елемеуін қамтамасыз етеді. Мемлекеттік қызметшілердің этикалық нормалары мен мінез-құлқы қоғамда үлкен ықпалға ие. Қоғамның мемлекеттік органдарға деген сенімі олардың этикалық деңгейіне тікелей байланысты. Егер мемлекеттік қызметшілер өз міндеттерін адал, әділ және заңға сәйкес орындаса, онда қоғамның мемлекеттік органдарға деген сенімі артады. Бұл өз кезегінде мемлекеттік қызметтің тиімділігін арттырып, мемлекет пен қоғамның арасындағы байланысты нығайтады.

Мемлекеттік қызметшілердің этикасы тек қана мемлекеттік аппараттың жұмысын жақсартуға емес, жалпы әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етуге де ықпал етеді. Әділ әрі ашық мемлекеттік қызмет жүйесі қоғамда заң мен құқықтың үстемдігін орнатуға, жемқорлықты болдырмауға және азаматтардың құқықтарын қорғауға бағытталған.

Қорытындылай келе, мемлекеттік қызметшілердің этикасы — мемлекеттік қызметтің тиімділігі мен қоғамдағы әділеттіліктің негізі. Ол халықтың сенімін нығайтып, мемлекеттік органдардың жұмысын ашық, әділ және заңды етуге ықпал етеді. Мемлекеттік қызметшілердің этикалық мінез-құлқы азаматтардың құқықтарын қорғау, жемқорлықпен күресу және қоғамда әділеттілік орнату үшін маңызды рөл атқарады. Сондықтан мемлекеттік қызметшілердің этикалық талаптарды сақтау тек жеке тұлғаларға ғана емес, бүкіл қоғамға тиімді әсер етеді.

Тлемберлиева Алия Артуровна БҚО қылмыстық істер

жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сот әкімшісінің бас маманы