Ұлт болашағы өз қолымызда.

Бүгінгі күнде елімізде жиі естіліп жүрген келеңсіз оқиғалардың бірі-«Кәмелеттік жасқа толмаған балалардың қауіпсіздігінің бұзылуы».

Жасөспірімдердің құқығының бұзылуына қоршаған орта ғана емес, ата-анасы немесе қорғаушысы, яғни, баланың өз заңды өкілдері себепкер болып болып жатырған жәйттар да өкінішке орай аз емес.

Жасөспірімдердің пидофилдерден,өз қатарластары мен ата-анасынан көрген зорлық-зомбылықтың себептері мен оның алдын алу-елімізде өзекті мәселеге айналып отыр.Бұған бірден бір себеп балаға тәрбиеленіп отырған отбасында болып жатырған мәселелердің психологиялық тұрғыдан әсер етуі мен ата-анасының, үлкендердің қарауынсыз қалуы екендігінде.

Әр дерттің шешілуін іздемес бұрын, алдын алу дұрысырақ екенін жақсы білеміз. Бала тәні мен ақыл-есінің толық жетілмегендігіне байланысты арнайы қорғауды қажет ететінін ескере отырып, кәмелеттік жасқа толмағанша баланың толыққанды өмір сүруі мен үйлесімді дамуы үшін ҚР-да арнайы заң қарастырылған. Дегенменде әр отбасы-шағын мемлекет болғаны үшін, бала тәрбиесі мен оны қорғау ата-анадан басталатыны сөзсіз.

Ішкі ортадан жылулықты аз сіңірген жасөспірім,қызығушылық пен сырлас досты сыртқы ортадан іздейді.Сол үшін ата-ана баласына тұлға ретінде қарап, пікіріне құлақ асып, қолдаушысы мен қорғаушысы бар екенін сездіре білсе деймін.Бала өзіне қатысты қуаныштарынан бөлек,басына түскен мәселелері мен қиыншылықтарын ата-анасына еркін айта алуы маңызды.

   Баланың ес білгенінен бастап дұрыс ойлауы мен сөйлеуінен бөлек өзінің және өзгенің ар-ұжданын биік тұтып, деніне қатысты еркіндікті құрметтеуге тиіс екенін, оған және басқа адамдарға еш зиян келтіруге құқығы жоғын үйрете білу абзал.

Әр бала қалаған ортаға қосылуға құқылы болғанымен, ол нәрсе абыройына нұқсан  тимеуін де санасына құйып отырсақ,  әр бала үшін дұрыс әрі оңай шешім қабылдауына үлкен септік болар еді.

Өз заңды өкілінен запа шеккен баланы үкімет қорғауына алып, психологиялық, моральдық,медициналық түрде көмек көрсетеді.Ата-ана құқығынан айырылған азаматтардың балаларын сенімді,барлық талаптарға сай азаматтардың қолына тапсырылғанша арнайы уақытша оқшаулау орталығына алынады.

Жасөспірімге жасалатын зорлық-зомбылықты толығымен жою үшін түрлі кедергілерге қарамастан,еліміз күресуде.Сонымен қатар, әр үйде, мектепке дейінгі және мектеп қабырғаларында бала өз құқығын,денесі мен ар-ұжданын қорғауы туралы шаралар мен психологиялық тренингтер жасалуын арттырып, ата-анаға баласын жазасыз тәрбиелеуді баулу мақсатында дәрістер оқытылуы аса қажет. «Әр бала-біздің болашағымыз» Болашақты тәрбиелеп, көркейту-сіз бен біздің қолымызда екенін ұмытпайық.

Жапакова С.К.

БҚО Кәмелеттік жасқа толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының психологі