Бала асырып алу

         Бала асырап алу десе бәріміздің ойымызға бірден балалар үйі елестейді. Баланы тек қана балалар үйінен ғана емес туыстарынан да асырап алуға болады. Әрине ең алдымен туыстық қатынас расталу керек. Екі тараптың туу туралы куәліктерімен немесе сот тәртібімен. Неге туу туралы куәлікпен, неге жеке куәлікпен емес деген сұрақ жиі қойылады. Туу туралы куәлікте ғана сіздің ата-анаңыз көрсетіледі, ал жеке куәлікте сіздің ата-анаңыз көрсетілмейді. Сол себепті туыстық қатынасты туу туралы куәлікпен ғана дәлелдейміз. Туыстық қарым-қатынасыңызды дәлелдеп болған соң, баланың ата-анасы (егер бала некеде туылған болса немесе әке болуды анықтау куәлігі берілген болса, екі ата-анасы, ал бала некесіз туылған болса баланың жалғыз анасы) өзінің туысқандарына асырап алуына нотариальды келісім береді. Сол келісіммен және туу туралы туәліктерінің көшірмелерімен асырап алушылар қорғаншылық және қамқоршылық органына жолығады. Құжаттар тізілімдемесін алып, медициналық тексерістен өтіп, барлық қажетті құжаттарды жинақтайды. Соңында қорғаншылық және қамқоршылық  органы комиссия құрып, асырап алушылардың үйіне барып, тексеру актісін жасайды. Оң шешім алған асырап алушылар барлық құжаттарға, тексеру актісін қосып сотқа тапсырады. Іс жабық сот отырысында қаралады. Сотқа қорғаншылық және қамқоршылық органының өкілінің қатысумен жүргізіледі.  Баланың туған ата-аналары өздерінің нотариалды келісім соттың алдында растап, себебін түсіндіріп, соттың және қорғаншылық және қамқоршылық органының өкілінің сұрақтарына жауап береді. Асырап алушыларда өз кезінде арыздарына тоқталып, сотқа қатысады. Соңында сот шешім шығарады.

         Кейде әйелі күйеуінің баласын немесе күйеуі әйелінің баласын асырап алатын жағдайларда кездесіп жатады. Егер күйеуі әйелінің баласын асырап алатын болса, баланың биологиялық әкесі ата-аналық құқығынан айырылмаған болса, қайтыс болған болса,  әкесінен (егер бала некеде туылған жағдайда  немесе әке болуды анықтау кәулігі болған жағдайда ғана) нотариалды келісім қажет. Сол келісім сотта растайды. Бала некесіз туылған болса және әкелікті анықтау куәлігі берілмеген болса баланың биологиялық әкесінің келісімі қажет емес.  Бұндай жағдайда асырап алушы баланың анасының екінші жолдасы ғана медициналық тексерістен өтіп, құжаттар тізілімдемесін жинайды. Керісінше әйелі күйеуінің баласын асырап алатын болса, медициналық тексерістен әйелі ғана өтеді, құжаттар тізілімдемесін жинайды.  Қандай жағдайда да қорғаншылық және қамқоршылық органы баланы асырап алатын отабасының үйіне барып, тексеріс жүргізіп акт жасаайды.

Қылмыстық істер жөніндегі

мамандандырылған ауданаралық

әскери сотының бас маманы М.Аккузова