Ресми құжаттарды заңдастырудың негіздері

Сот органдарынан шығатын,  басқа бір мемлекеттің аумағында пайдалануға арналған құжаттарды апостильдеу, қысқасы заңдастыру мемлекеттік қызмет көрсетудің түріне жатады.

Апостиль, яғни құжаттамаға қол қойған адамның қолы,  сондай-ақ  құжатты бекіткен мөр, мөртаңба растауды немесе заңдастыруды талап етпейдi және бұл құжатты Гаага конвенцияға қосылған барлық мемлекеттерде пайдалануға рұқсат етілген.

Сот органдарынан шығатын ресми құжаттарға апостиль қою мемлекеттік қызметті жергілікті Соттар әкімшісі береді. Аталмыш мемлекеттік қызмет  ақылы түрде көрсетіледі. Заң нормаларына сай, әрбір апостиль қойылатын құжатқа бір айлық есеп көрсеткіштің 50 пайызы көлемінде мемлекеттік баж соммасы қарастырылған. Соңғы өзгерістер бойынша әр құжатқа 1458 теңге 50 тиын көлемінде мемлекеттік баж салығы төлену міндет.

Ресми құжаттарды заңдастыруға өтініш «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы», сот кеңсесі, «электрондық үкіметтің» веб-порталы арқылы жүзеге асырылады.

Құжатқа қол қойған тұлға қолының түпнұсқалығын куәландыратын және оның өкілеттілігін, сондай-ақ осы құжат бекітілген мөрдің немесе мөртаңбаның түпнұсқалығын растайтын арнайы мөртаңба – апостиль қойылған құжат  қағаз түрінде беріледі. Ал өтініш қанағаттандырылмаған  жағдайда,  мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауап немесе арнайы хабарлама тұлғаның жеке кабинетіне жолданады.

Құжатқа апостиль қойдыру үшін тиісті үлгідегі өтініш, жеке басты куәландыратын құжат, сот органынан шығатын ресми құжат, қажет болған жағдайда нотариалдық куәландырылған сенімхат, өтініш білдірушінің толық аты-жөні, мемлекеттік баждың төленгендігін растайтын құжатты тапсыру қажет.

Сот органдарынан шығатын ресми құжаттарға апостиль қою жөніндегі мемлекеттік қызметті көрсету қағидаларының 2-тарауына сәйкес, мемлекеттік органның бөлім қызметкері өтініш білдіруші ұсынған құжаттарды тексеріп, қабылдайды, тіркейді және сәйкесінше құжаттарды қабылдағаны туралы қолхат береді.

Мемлекеттік органның қызметкері белгіленген уақытта ресми құжаттың түпнұсқасын ұсынғаннан кейін құжатқа қол қою және мөр қою арқылы апостиль қояды және өтініш білдірушіге тапсырады.

Сондай-ақ, тұлғаның мемлекеттік қызмет көрсетудің нәтижелерімен келіспеген жағдайда, заңнамада белгіленген тәртіппен сотқа шағым келтіру құқығы бар екенін де ескеру қажет. 

Ботагоз Баянова

Нұр-Сұлтан қаласы сотының баспасөз хатшысы