ҚРКФ төрағасы: «Менталды инерция әлеуметтік-еңбек саласындағы жағдайды жақсарту жөніндегі бастамаларды ілгерілетуге кедергі келтіреді»

13 наурыз, сәрсенбіде ҚРКФ орталық кеңсесінде ҚР Кәсіподақтар федерациясының төрағасы Сатыбалды Дәулеталин Мәдениет, спорт, туризм және ақпарат қызметкерлерінің Қазақстандық салалық кәсіптік одағы кеңесінің мүшелерімен кездесті. Іс-шараға салалық кәсіподақ төрағасы Светлана Иманқұлова және еліміздің барлық өңірлерінен кәсіподақ белсенділері қатысты.

Қазақстан Республикасы Кәсіподақтар федерациясының төрағасы Сатыбалды Дәулеталин ҚРКФ қызметінің басымдықтары мен лайықты еңбек жылының негізгі міндеттеріне тоқталды.

Ол Кәсіподақтар федерациясы мен оның мүшелік ұйымдарының қазақстандық кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметкерлеріне еңбекақы төлеу мәселелері жөніндегі қызметі мен бастамалары туралы егжей-тегжейлі айтып берді. ҚРКФ басшысы атап өткендей, жекелеген кәсіподақ бастамалары мемлекеттік деңгейде іске асырылуда.

«Соңғы үш жылда ең төменгі жалақы мөлшері тұрақты түрде өсуде. Біз ең төменгі жалақының мөлшерін анықтау әдістемесін қабылдау қажеттілігі туралы мәселені бірнеше рет көтердік. Жоба Республикалық үшжақты комиссияның отырысында мақұлданды және жақын арада Үкімет бекітетін болады. . Біз жалақыны индекстеуді заңнамалық тұрғыдан бекітуді және оны міндетті етуді ұсындық. Бұл мәселе РҮК деңгейінде де алға жылжитын болады. Федерация өкілдері еңбек саласы мен кәсіподақтардың қызметіне қатысты заңдарды әзірлеуге ведомствоаралық комиссиялар арқылы да қатысады», - деді ҚРКФ төрағасы Кеңес мүшелеріне.

Осыған байланысты Сатыбалды Дәулеталин әлеуметтік әріптестік тетіктерін іске асыру арқылы сала кәсіподақтарының өзекті мәселелерді шешуге қосқан үлесінің маңыздылығын атап өтті.

«Әлеуметтік-еңбек қатынастарының дамуы көбінесе саланың әлеуметтік әріптестерінің бірлескен қызметіне байланысты. Мәдениет, ақпарат және спорт саласындағы көптеген өзекті мәселелерді шешу салалық үшжақты комиссиялардың жүйелі және мақсатты жұмыс істеуіне байланысты. Саланың кәсіподақтары өз тарапынан өзара іс - қимылға әлеуметтік серіктестерді жандандыруы тиіс», - деді ҚРКФ төрағасы.

Әлеуметтік әріптестік тақырыбын жалғастыра отырып, Сатыбалды Дәулеталин кәсіподақтардың жекелеген кәсіпорындар мен ұйымдар деңгейіндегі басты рөлін атап өтті.

«Қолданыстағы заңнамада еңбек қатынастарын реттеу ұжымдық-шарттық реттеуге көбірек дәрежеде берілді. Сонымен қатар, бүгінде ел бойынша 160 мың ұжымдық шарттың тек 30 мыңы ғана кәсіподақтардың қатысуымен жасалған. Қалғандарының мазмұны күмән тудырады. Кәсіпорын деңгейіндегі әлеуметтік серіктестердің маңызды міндеті-сапалы, тиімді ұжымдық шарт жасасу», - деп атап өтті кәсіподақ басшысы.

Кәсіподақ көшбасшысы қызметтің негізгі басымдықтарының ішінде қызметкерлердің қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету мәселелерін де атап өтті.

«Қауіпсіз еңбектің жаңа тұжырымдамасы қабылданды (2030 жылға дейін), онда кәсіподақтар еңбекті қорғауды басқарудың өтемақы моделінен тәуекелге бағдарланған моделіне көшу белгіленді. Бұл-жалпыға бірдей қабылданған әлемдік тәжірибе және біз оны Қазақстанда іске асыруымыз керек», - деп атап өтті ҚРКФ басшысы.

Сатыбалды Дәулеталин Кәсіподақтар федерациясының Бас кеңесі жариялаған Лайықты еңбек жылының мақсаттары мен міндеттері туралы айтып берді.

«Лайықты еңбек-бұл лайықты жалақы және лайықты, қауіпсіз еңбек жағдайлары. Біз постулаттардың әділдігіне сенімдіміз: еңбек адамды мүгедек етпеуі керек; адам күкөрісін жасап жүріп өлмеуі керек», - деп еске салды ҚРКФ төрағасы әріптестеріне.

Сонымен қатар, ол кәсіподақ мүшелерінің құқықтық сана деңгейін үнемі арттыру қажеттігін атап өтті.

«Менталды инерция, ескірген жұмыс әдістері, кәсіподақтар туралы ескірген стереотиптер әлеуметтік-еңбек саласындағы жағдайды жақсарту жөніндегі бастамаларды ілгерілетуге кедергі келтіреді. Адамдардың құқықтық санасы неғұрлым жоғары болса, келіссөздер процесі соғұрлым сындарлы болады, жұмысшылардың құқықтары соғұрлым тиімді болады. Кәсіподақтар федерациясы бірнеше жыл бойы ауқымды білім беру бағдарламасын жүзеге асырып келеді. Бұл жұмыс барлық салалар деңгейінде тұрақты болуы тиіс», - деді Сатыбалды Дәулеталин.

Әріптестеріне арнаған сөзінде ҚРКФ Төрағасы әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеудегі кәсіподақ көшбасшысының рөлін атап өтті.

«Кәсіподақ көшбасшылары құқықтық сала шеңберінде ұжымдық келіссөздер жүргізуді, кәсіподақтардың қатардағы мүшелері үшін қолайлы еңбек жағдайларын жасауға мүдделі және жауапты болуды сауатты түрде үйренуге тиіс. Тәжірибе көрсеткендей, кәсіподақтар жұмыс істейтін кәсіпорындарда қызметкерлердің мүдделері мен құқықтары сақталады, еңбек даулары тез шешіледі және әлеуметтік серіктестіктің екі жағына да зиян келтірмейді», - деп атап өтті Кәсіподақтар федерациясының төрағасы.

Кездесу соңында ҚР Кәсіподақтар федерациясының басшысы сәуір айында өтетін Қазақстандағы еңбекші әйелдердің жағдайы бойынша әлеуметтанулық зерттеу қорытындылары ұсынылатын Қазақстанның еңбекші әйелдерінің бірінші форумы туралы айтып берді. 

Үш сағатқа жуық отырыс барысында мәдениет, спорт және ақпарат саласының кәсіби жетекшілері өз сұрақтарына жауап алды. 

ҚР Кәсіподақтар федерациясының медиаорталығы