Халықаралық азаптау құрбандарын қолдау күніне байланысты Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің үндеуі 2018 жылғы 18 маусым
26 маусымда әлемдік құқық қорғау қоғамдастығы БҰҰ Бас Ассамблеясының 1997 жылғы 12 желтоқсанда БҰҰ-ның арнайы қарарында жариялаған Азаптаулар құрбандарын қолдау жөніндегі халықаралық күнін атап өтеді. Бұл күн азаптауды жою жөніндегі жұмыстың маңыздылығы туралы жалпыға бірдей еске салады, бұл, өкінішке орай, әлемнің барлық жерінде орын алады.
Осыдан 10 жыл бұрын, 2008 жылы Қазақстан Азаптауға қарсы Конвенцияның факультативтік хаттамасын ратификациялады, осыған сәйкес Қазақстан азаптаудың алдын алу жөніндегі Ұлттық алдын алу тетігін (ҰАТ) құрған аздаған мемлекеттердің бірі ретінде тізімге енгізілді. Біздің еліміздегі ҰАТ «Омбудсмен Плюс» моделінің негізінде жұмыс істейді, онда ҰАТ қатысушылары азаматтық қоғам өкілдері, ал оның үйлестірушісі - Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл болып табылады. Қазақстандағы ҰАТ жұмыс істеу барысында айтарлықтай елеулі нәтижелерге қол жеткізілді және бұл тетік мемлекеттік органдардың және үкіметтік емес ұйымдардың сындарлы өзара іс-қимылының ең сенімді үлгісі болды.
Қазақстан азаптаумен күресу мақсатын жалғастыруда. Ағымдағы жылдың 21 маусымында Қазақстан Республикасы Парламентінің Сенатында тергеп-тексеруге байланысты процессуалдық өзгерістерге жол берілетін азаптауды қолдану жауапкершілігін күшейтетін, сондай-ақ азаптаулардың құрбандарын қорғау кепілдіктерін күшейту туралы заң қабылдады.
Сонымен қатар, ҰАТ қызметінің тәжірибесі мен нәтижелері көрсеткендей, қатыгез іс-әрекеттерді қолдану фактілері бас бостандығынан айыру орындарында қалыптасуы жалғаса бермек.
Халықаралық азаптаулардың құрбандарын қолдау күнінде Адам құқықтары жөніндегі уәкілі халыққа, мемлекеттік органдарға, үкіметтік емес және халықаралық ұйымдарға жүгініп, азаптау, қатыгез және адамдық қадiр-қасиетiн қорлауды болдырмау және жою жөнiндегi бiрлескен күш-жiгердi одан әрi жалғастыруға шақырады.
Бұл жұмыс барлық мүдделі тараптардың бас бостандығынан айыру орындарында жағдайды жақсарту, заңнаманы жетілдіру, әрбір азаматқа, құқық қорғау органдарының әр адамына азаптауға төзбеушілікке жол бермеу мүмкіндіктерін біріктіруді талап етеді.
[xfvalue_img]
