Көктемгі дала жұмыстары аяқталуға жақын - ҚР АШМ

ҚР Үкіметінің отырысында Ауыл шаруашылығы министрі Сапархан Омаров еліміздегі биылғы көктемгі дала жұмыстарының барысы мен мал шаруашылығының дамуы туралы баяндады, деп хабарлайды АШМ баспасөз қызметі.

Бұрын хабарланғандай, биыл мемлекет 22,5 млн гектар алқапқа егін егуді жоспарлап отыр, бұл 2019 жылмен салыстырғанда 238 мың гектарға артық. Бұл ретте жоғары рентабельді дақылдар мен импортты алмастыратын дақылдар үшін егіс алқаптарының құрылымын әртараптандыруға ерекше назар аударылады. Майлы дақылдар алқабы 122,2 мың гектарға, көкөністер - 10 мыңға, бақша дақылдары - 1,5 мыңға, картоп - 7,8 мың гектарға, жемшөп дақылдары - 308,6 мың гектарға, қант қызылшасы - 2,4 мыңға гектарға ұлғайды.

Бұл ішкі нарықты өніммен қамтамасыз етуге және өңдеуші кәсіпорындар үшін шикізат көлемін ұлғайтуға мүмкіндік береді.

Министрдің айтуынша, қазір 9,6 млн гектар жерге немесе жоспарланған жұмыс көлемінің 65% -на дәнді және бұршақты дақылдар себілген, сондай-ақ, 2,3 млн гектарға (76%) майлы дақылдар егілген. Қант қызылшасы (бөлінген жердің 93%), көкөніс пен бақша дақылдары, картоп егу (85%), мақта және көпжылдық (жемдік) шөптерді егу толықтай аяқталуда.

Сонымен қатар, Сапархан Омаров шаруаларды тұқым, жанар-жағар май, тыңайтқыштар мен қорғаныш заттармен қамтамасыз ету туралы да толықтай ақпарат берді.

2020 жылғы егістікке 2,5 млн тоннаға жуық тұқым жиналды, бұл толық қажеттілікті қамтамасыз етті. Көктемгі дала жұмыстарына шамамен 400 мың тонна арзан дизель отыны бөлінді, оның 259 мың тоннасы (65%) фермерлерге жөнелтілді.

Министрдің айтуынша, пестицидтерді субсидиялауға 37 млрд теңге қарастырылған, бұл фермерлерге 16,6 млн литр пестицид сатып алу шығындарын өтеуге мүмкіндік береді. Биыл алғаш рет гербицидтер ғана емес, сонымен қатар басқа да пестицидтер субсидияланады. Олар-фунгицидтер мен инсектицидтер.

Фермерлердің минералды тыңайтқыштарды сатып алуын субсидиялауға 26,2 млрд. теңге қарастырылған. Бұл 522 мың тоннаға жетеді. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 120 мың тоннаға көп. 25 мамырға дейін аграршыларға 395 мың тонна тыңайтқыш жеткізілді (жоспардың 76%), ал аймақтардағы қоймаларда қосымша 32 мың тонна бар.

Сапархан Омаров минералды тазарту мәселесінде оң өзгеріс барын атап өтті. Өңделген топыраққа жауапкершілікпен қарау Қызылорда, Солтүстік Қазақстан және Түркістан облыстарында байқалады.

«Әкімдіктерге осы жағдайға ерекше назар аударуды және жоғары өнім алу үшін тыңайтқыш алу көлемін ұлғайтуды ұсынамыз», - деді АШМ басшысы.

       Бұдан бөлек министр көктемгі дала жұмыстарын қаржыландыру мәселесіне де жеке тоқталды. «Кен Дала» бағдарламасы бойынша 2,4 мың шаруа қысқа мерзімде айналым капиталын толықтырды. Негізінен шағын және орта шаруа қожалықтары жылдық 5% -бен 70 млрд.теңге алған.

       Сондай-ақ, Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламасы аясында фермерлерді қаржыландыру басталды. 26 мамырдағы есеп бойынша 19,1 млрд теңгеге 331 өтінім қабылданды.

       Сонымен қатар, ауылшаруашылық өнімдерін форвардты сатып алу бойынша жұмыстар басталды. Атап айтқанда, бидай, арпа, майлы дақылдар мен қарақұмық сатып алуға 24,5 млрд теңге бөлінді, қазіргі уақытта 21,5 млрд теңгеге өтінімдер қабылданды.

       Жалпы алғанда, Сапархан Омаров бұрын-соңды болмаған түрлі жағдайларға қарамастан көктемгі дала жұмыстарына және шаруалардың жұмысына алдын-ала барлық жағдай жасалғанын айтты.

       «Көктемгі дала жұмыстарын уақтылы және сапалы орындау үшін барлық қолда бар ресурстар мен құралдар пайдаланылады, жоспарланған жұмыстардың барлығы оңтайлы шешіледі» - деп атап өтті, Министр.

       С.Омаров республикада мал басының  тұрақты өсімі 4% құрағанын  өтті. Дәлірек айтсақ, жыл басынан бері ірі қара мал басының өсуі 4,1%, қой мен ешкі - 2,7%, жылқы - 7,6%, шошқа - 1,6% құрады.

    Жалпы өнім көлемі 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап 2,3 трлн теңгеге дейін өсті. Ет өндіру 3,6% -ға артып, 314 мың тоннаны құрайды, сүт 3,2% -дан 1,5 млн. тоннаға дейін жеткен. Малдың өңделген өнімдерін өндіру көлемі де өсуде. Сонымен қатар, шұжық өндірісі 20,9% -ға (18,8 мың тонна), ет консервілері 9% -ға (3 мың тонна) өсті. Сүт өнімдері үшін карантин кезеңінде сұраныстың төмендеуіне және негізгі шикізатты сақтау мерзімін ұзартатын сүт өнімдерін өндіруге бағыттауға байланысты өңделген сүтті қоспағанда, өсім 10% деңгейінде қалады.