Сотқа құрметсіздік үшін жауапкершілік

Қазақстан Республикасының «Сот жүйесі мен судьялардың мәртебесі туралы» 2000 жылдың 25 желтоқсанындағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңының 1 б. 3 б. сәйкес сотқа жорамал жасау заңмен белгіленген жауаптылыққа әкеп соғады. Әділеттілік міндет процесіне қатысушылардың, сондай-ақ сот отырысы залында отырған барлық азаматтардың сот отырысының белгіленген тәртібін қатаң қадағалауды талап етеді.

Сотқа құрметсіздіктің нысаны әділдік, сондай-ақ сот ісіне қатысушы адамдардың ар-намысы мен қадір-қасиеті болып табылады.

Сотқа деген құрметсіздік Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 33-тарауымен реттеледі.

Бұл әрекеттер аясында:

• Сотқа құрметсіздік, сот ісін одан әрі қарау мүмкін болмаған жағдайда, сот процесіне қатысушылардың негізсіз себептері болмау және т.б.
• Төрағалық етушінің қаулыларын орындамау;
• Сотта белгіленген ережелерді бұзу, сондай-ақ сотты құрметтемеуін анық көрсететін өзге де іс-әрекеттер (әрекетсіздік).

Сотқа құрметсіздік пайда болған кезде кінәлілер Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 653-бабына сәйкес әкімшілік жауапкершілікке тартылады.

Қазақстан Республикасы ӘҚБК-нің 653 б. 1 б. бойынша әкімшілік санкциясы ескерту түрінде немесе айыппұл түрінде жиырма айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде немесе бес тәулікке дейін әкімшілік қамауға алуға әкеп соғады.

Осы баптың екінші бөлігінде көзделген қайталап жасалған іс-әрекеттер үшін әкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде қайталап жасалған және отыз айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға немесе он тәулікке дейін әкімшілік қамауға алуға әкеп соғады.

Сотты құрметтемеген үшін әкімшілік жауапкершілік он алты жасқа толған әкімшілік құқық бұзушылықты тоқтату немесе тоқтату сәтіне жеткен физикалық жауапты тұлғаларға жатады.

Қолданыстағы заңның нормалары азаматтар үшін профилактикалық және тәрбиелік маңызға ие және қолданыстағы заңнаманы сақтауға, сәйкесінше олардың құқықтарын әділ пайдалануда, құқықтарының бұзылуына жол бермеуге, сондай-ақ істі қарауды және қарауды қасақана созуды қамтамасыз етуге бағытталған.

Сот тарапынан сотқа құрметсіздік таныту үшін айыптау шеткі шаралар болып саналады, сондықтан азаматтар мен заңды тұлғалар заң нормаларын қатаң сақтауға тиіс.Сот отырысын тікелей қарау кезінде жүріс-тұрыс және этикет ережелерін сақтау қажет, бұл өз кезегінде сот дауларын уақтылы және уақтылы қарауға әкеледі.

Ғабіт Мүсірепов атындағы 2 аудандық соттың

бас маман

аға сот орындаушысы                                                         

Р.Т. Бикмурзина