Қазақстан Республикасындағы тергеу судьясы институтының дамуы
Қазақстан Республикасындағы тергеу судьясы институты – құқықтық мемлекет қалыптастырудағы маңызды тетік. Бұл институт 2015 жылғы ҚР Қылмыстық-процестік кодексінің жаңа редакциясымен енгізілді. Оның басты мақсаты – тергеу барысында азаматтардың конституциялық құқықтарын қорғау және заңдылықты қамтамасыз ету.
Тергеу судьясының рөлі
Тергеу судьясы – сотқа дейінгі кезеңде адам құқықтарының сақталуын қадағалайтын тәуелсіз тұлға. Ол тергеу органдарының әрекеттеріне (немесе әрекетсіздігіне) шағымдарды қарайды, бұлтартпау шараларын санкциялайды, процессуалдық мәжбүрлеу шараларына рұқсат береді (тінту, тыңдау, мүлікке тыйым салу және т.б.).
Институттың дамуы
Тергеу судьясы институты енгізілгеннен кейінгі жылдары құқық қорғау және сот органдары арасында нақты өкілеттік бөлінісі орныға бастады. Бұл азаматтардың құқығын сақтауға кепілдік беретін тәуелсіз бақылау механизміне айналды.
2017 жылдан бастап сотқа дейінгі тергеп-тексеруде судьялық бақылау күшейтіліп, тергеу судьясына берілетін өтініштердің саны артты. Сонымен қатар, сот тәжірибесі қалыптасып, құқық қолдану практикасы жетілді.
Орал қаласының мамандандырылған тергеу сотының бас маман- сот отырысының хатшысы Ж.М. Жумабаева
[xfvalue_img]
