Қазақстан Республикасы сот жүйесінің түсінігі
Құқықтық мемлекеттің белгілерінің бірі болып – заң шығарушы және атқарушы билік болып табылады. Ата заңымызда «Қазақстан Республикасының сот әділдігін тек сот қана жүзеге асырады » деп көрсетілген. Еліміздегі сот жүйесі қазіргі таңда аса өзекті тақырып болып табылады. Әрине ең бастысы еліміздегі заң жүйесі Қазақстан Республиасының 1995 жылы 30 тамызда республикалық референдумда қабылданған Конститутциясы арқылы реттелетіні бәрімізге мәлім. Осы орайда сот жүйесі 2000 жылы 25 желтоқсанда «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьялардың мәртебесі туралы » конститутциялық заңмен және актілермен белгіленген. Қазіргі уақытта еліміздегі сот жүйесінің негізгі мақсаты «тепе-теңдік» жүйесін пайдалана отырып дамыту болып саналуда.
Сот жүйесін Жоғарғы Сот және Жергілікті соттар құрайтыны белгілі. Конститутцияда көрсетілгендей белгілі бір атаулармен арнайы және төтенше соттар құруға тиым салынған, дегенмен бұл мамандандырылған соттарды құруға боламайды дегенді білдірмейді.
Жоғарғы сот лауазымды тұлғалардың қылмыстары бойынша және аса ауыр мемлекеттік қылмыстар туралы істерді қарайды. Сонымен қатар ол барлық төменгі соттардың шешімдеріне шағым жасалатын ең жоғарғы орган болып табылады және олардың қызметіне қадағалау жүргізеді, соттың іс-тәжірибесіне қатысты әр алуан мәселелер жөнінде түсінік береді.
Жергілікті соттарды облысытық және оларға теңестірілген соттар, аудандық соттар құрайды. Аудандық соттар – сот жүйесінің негізгі буыны болып саналады. Аудандық сот бірінші сатыға жататын барлық істерді қарастырады, және оларды Әділет министірлігінің ұсынысымен Президент құрайды. Облыстық және оларға теңестірілген соттар – орта буын сот жүйесіне жатады. Аудандық соттарға қатысты жоғары тұрған сот ретінде әрекет етеді.
Қазақстан Республикасында сот билігін тұрақты судьялар және де заңда көзделген қылмыстық сот ісін жүргізуге тартылған соттарға тиесілі. Еліміздегі сот төрелігін тек сот қана жүзеге асыра алатыны бәрімізге мәлім. Өзге органдар судьялардың өкілеттілігін немесе сот билігінің функциясын иеленіп, пайдалануға құқығы жоқ.
Ақмола гарнизоны Әскери сотының бас маман сот отырысының хатшысы А.Ахмедиева.
[xfvalue_img]
