Қазақстанның геосаяси рөлі: Еуропа мен Азия арасындағы көпір

Қазақстан – Еуразия құрлығының орталығында орналасқан, Еуропа мен Азияны байланыстыратын стратегиялық маңызы бар мемлекет. Елдің географиялық орналасуы оны халықаралық сауда және логистика саласында маңызды ойыншыға айналдырды. «Нұрлы Жол» бағдарламасы мен «Бір белдеу, бір жол» бастамасына қатысу Қазақстанды Еуразияның басты транзиттік хабы ретінде танытты. Әсіресе Қытай мен Еуропа арасындағы сауда дәліздерінің ел аумағынан өтуі Қазақстанның көлік-логистикалық әлеуетін айқын көрсетеді.

Бүгінгі таңда Қазақстан көпвекторлы сыртқы саясатының арқасында халықаралық аренада сенімді серіктес ретінде танылды. Еліміз Ресеймен, Қытаймен, АҚШ-пен және Еуропа елдерімен теңгерімді қарым-қатынас орнату арқылы Шығыс пен Батыс арасындағы байланысты нығайтып келеді. Ресеймен экономикалық ынтымақтастық Еуразиялық экономикалық одақ аясында жалғасса, Қытаймен «Бір белдеу, бір жол» бастамасы аясындағы жобалар жүзеге асуда. Сонымен қатар, Қазақстан Батыс елдерімен энергетика және инвестиция салаларында тығыз байланыс орнатқан.

Ендігі кезекте, халықаралық ұйымдардағы белсенділігі де Қазақстанның геосаяси ықпалын арттырды. Елдің БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі ретінде ядролық қаруды таратпау мәселесін алға тартуы және Астана процесі аясында Сириядағы бейбіт келіссөздерді ұйымдастыруы – Қазақстанның жаһандық бейбітшілікке қосқан үлесінің жарқын мысалы. Бұдан бөлек, Шанхай ынтымақтастық ұйымы мен Ислам ынтымақтастық ұйымындағы бастамалары да елдің аймақтық және халықаралық деңгейдегі беделін нығайтты.

Осы ретте, Қазақстанның тұрақтылығы мен сыртқы саяси бастамалары Еуропа мен Азия арасындағы сенімді байланысты қамтамасыз етіп отыр. Елдің геосаяси рөлі тек экономикалық және дипломатиялық байланыстарды нығайтуда ғана емес, сонымен қатар Орталық Азиядағы тұрақтылық пен бірлікке негіз болуда. Қазақстанның бұл рөлі болашақта Еуразия аймағының дамуындағы маңызды фактор ретінде сақталады.

Осылайша, Қазақстан өзінің географиялық орналасуы мен көпвекторлы саясатының арқасында Еуропа мен Азия арасындағы көпір рөлін табысты атқаруда. Елдің көлік-логистикалық жобалары мен халықаралық ұйымдардағы белсенділігі Қазақстанды аймақтық және жаһандық деңгейде сенімді серіктеске айналдырды. Сонымен қатар, бейбітсүйгіш саясат, ядролық қарусыздану бастамалары және аймақтық ынтымақтастықты нығайту жолындағы қадамдары Қазақстанның халықаралық беделін одан әрі арттыруда.

Қазақстанның геосаяси рөлі тек Еуропа мен Азия арасындағы сауда мен байланыстарды дамытуда ғана емес, сондай-ақ Орталық Азиядағы тұрақтылық пен прогреске негіз болуда көрініс табады. Елдің осы бағыттағы бастамалары болашақта Еуразияның дамуындағы стратегиялық қозғаушы күшке айналатыны сөзсіз. Қазақстанның бұл ұстанымы аймақ елдерінің бірлесіп дамуына және бейбіт болашағына жол ашады.

Нұрғалиева Ботакөз, Кабдулинова Айнур

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық Университеті, халықаралық қатынастар факультетінің 1-курс магистранттары