Сот жүйесін жетілдіру жолындағы нық қабамдар
Мемлекет басшысының «Ұлт жоспары – қазақстандық арманға бастайтын жол» атты мақаласында Қазақстанның 30 дамыған елдің қатарына енуі жолында және 5 институттық реформаны жүзеге асыру мақсатында атқарылуы тиіс 100 нақты қадамды айтындап берді. Экономиканы нағыйту, кәсіби білікті мамандарды даярлау, шығынсыз экономиканы қалыптастыру сынды маңызды қадамдар анықталды. Елбасы реформаның басты қадамдарының қатарына заңның үстемдігін қамтамассыз етудің маңызын белгіледі. Құқық қорғау жүйесін жетілдіріп, заңдардың қатаң түрде орындалуы – 2-қадамның мәні осы. «Заңы үстем елдің келешегі кемел» демекші аталған реформаның қаншалықты қажет екендігі баршамызға аян. Он алтыншы қадамда көрсетілгендей біз сот төрелігін жеңілтеду үшін бес сатылы сот жүйесінен үш сатылы сот төрелігі жүйесіне көшу керекпіз. Мемлекеттің дамуына сот жүйесінің қаншалықты маңызды екендігі осыдан-ақ белгілі. Бұл экономикалық, әлеуметтік, құқықтық және өзге де салаларын табысты жаңғыруын айқындаушы факторлардың бірі.
Адам бойында адамгершілік пен мораль қағидаларын қалыптастыру өте маңызды. Осы мақсатта судьялардың этикалық кодексін жасаудың да мәні жоғары екендігі рас. 19-қадамда судьялардың әдеп нормаларын қалыптастыру арқылы сот жүйесінің беделін өсіріп, оған деген сенімді арттыруға бағытталған. Сонымен қатар, айта кететіні енді кез келген азамат судьяның іс-әрекетіне қатысты наразылығын Жоғарғы Сотының жанынан құрылған арнайы сот алқасына шағымдана алады. Бүгінде міндеттелген қадамдардың басым бөлігі өз деңгейінде жүзеге асып жатыр. Мысалы, 2016 жылы 21 қарашада Қазақстан Республикасы судьяларының VII съезінде «Судьялық әдеп кодексі» қабылданған болатын.
25-қадам - шетелдік және халықаралық соттардың үздік стандарттары бойынша сот істерін жүргізуді қамтамассыз ету. Ол үшін шетелдік судьялар мен білікті заңгерлер қатысатын халықаралық кеңес құру керектігі көрсетілді. 2016 жылы 15 қаңтарда Жоғарғы Соттың жалпы отырысында жаңа қаулы бекітілді. Нақтырақ айтсақ, бұл ереже Халықаралық кеңес және оның құрамы туралы. Кеңес еліміздің сот төрелігі жүйесін жетілдіру мәселелері кеңес береді. Кеңестің төрағасы Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Төрағасы болып табылады. Сәйкесінше кеңестің құрамы төрағаның келісімімен бекітіледі. Ал отырыс жылына кемінде екі рет өтеді.
Есіл аудынының №2 аудандық сотының бас маман –
сот отырсының хатшысы –Е.Серік
[xfvalue_img]