Мемлекеттік тілді білу – патриоттың белгісі

Мемлекеттік тіл – мемлекеттің барлық аумағында, қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын, мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу  және іс қағаздарын жүргізу тілі.

Қазақстан Республикасы Конституциясының 7 - бабы бойынша,  «Қазақстан Республикасының Тіл туралы» 11-шілде  1997 жылғы Заңының 4,7, 9 - баптарына сәйкес  Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі – қазақ тіл.

Қазіргі кезде  мемлекеттік деңгейдегі көтеріліп жүрген мәселелердің бірі  -  мемлекеттік тілді мәртебесін көтеру.

Ел Президенті Н.Ә.Назарбаевтың тікелелей қатысуымен және бастамасымен қазақ тілін дамыту қолға алынуда. Көпетеген бағдарламалар, мемлекеттен қолдау тіліміздің дамуына орасан үлесін қосатыны мәлім.

Елбасы  «Қазақ елінде қазақ тілі өркендеуі тиіс,  біз барша қазақстандықтарды біріктірудің басты факторынын   бірі - бір-біріміздің мемлекеттік тілін  одан әрі дамыту үшін барлық күш-жігерімізді жұмсауымыз керек»  деген қағидасын ұмытпауымыз керек.

Еліміздің егемендік алуына байланысты  бүгінгі таңда қазақ тілінің мәртебесі көтерілді. Сондықтан да қазақ тіліміздің қоғамдық өмірдің барлық саласында  өз мәртебесіне сай орын алуы қажет. Қазіргі таңда қазақ тілін қолдануға, үйренуге барлық керек мүмкіншіліктер бар. Мептеп ташылығы жоқ. Жылдан жылға қазақ мектеп пен балабақшалар ұлғаюда. Ол деген мемлекеттік қолдаудың нәтижесі деп білуіміз қажет.

«Қазақстан Республикасының Тіл туралы»  заңнын 13-бабы бойынша  Қазақстан Республикасы сот істері мемлекеттік тілде жүргізіледі, ал қажет болған жағдайда сот ісін жүргізуде орыс тілі де мемлекеттік тілмен тең қолданылуға құқық берілген.

Сот ісін жүргізу сотқа берілген құжаттардың қай тілде берілгеніне  қарай жүргізіледі, әрбір азамат істі  өзінің  ана тілінде жургізуді талап  етуге құқылы және өздері білетін басқа да тілде мәлімдеме жасау, түсініктер мен жауап беру, өтініш білдіру, шағым жасау, іс материалдарымен танысу, сотта сөйлеу және кодексте  белгіленген тәртіппен аудармашының қызметін тегін пайдалуны құқығы түсіндіріледі, сол сияқты онымен қамтамасыз етіледі. Тек сот мемес, кез келген мемлекеттік органға барған жағдайыңызда мемлекеттік тілде жазылған арызыңызды, өтінішіңізді тапсырып, қазақ тілінде алатыныңызға сенімді болсаңыз болады.

Заман талабына сай мемлекеттік тілді жедел жете үйрену үшін қоғамдық, экономикалық қажеттілік көздерін тауып,  қажеттілік  талаптарын заң арқылы жүзеге асырылуы керек.

Қорытындылай айтатын болсақ, қазақ тілін білу - әр қазақ азаматының  парызы. Қазақ жерінде қазақ тілі мемлекеттік деңгейде өркендеуі қажет, оған тек қазақ халқы емес, бүкіл Қазақстанда тату- тәтті ғасырлап бірге өмір сүріп жатқан адамдар үлес қосу керек. Патриотизм - мемлекеттік тілге деген маһаббаттын басталады!

Астана қаласы Есіл аудандық сотының

Бас маман – сот отырысының хатшысы

М. Жолдасбекқызы