Балалар арасындағы буллингті қалай тоқтатамыз: Павлодарда полицейлер оқушылармен кездесу өткізді

Павлодар қаласының гимназиялық сыныптарымен инновациялық үлгідегі №39 жалпы білім беретін орта мектебінде Павлодар қаласы ПБ Оңтүстік полиция бөлімінің ювеналды полиция инспекторының қатысуымен жасөспірімдер арасында буллингтің алдын алу бойынша кездесу өтті.

Кез-келген құбылыстың алдын алу оның салдарын жоюдан гөрі жақсы, ал мектептегі қорлау бүгінде ерекшелік емес. Өкінішке орай, қорқыту мәселесі қоғамда өте әлеуметтік жағдай болып тұр. Бұл мәселеге ат үсті қарау дұрыс емес, себебі балалардың қатігездігі кейде шекарадан шығып жатады.

– Бүгінде біз кибербуллинг деген терминді жиі естіп жатамыз. Қазір әлеуметтік желілер, түрлі мессенджерлер арқылы сіз жалған профиль жасай аласыз, лақап ат жазып, кез-келген адамға түрлі нәрсені жаза аласыз. Жазасыздығына сенімді жасөспірімдер мұны өз әрекеттері үшін жауап бермейді деп ойлайды. Олар әдепсіз фотосуреттер немесе бейнелер жібереді, қорлайтын пікірлер жазады, – дейді Павлодар қаласы ПБ Оңтүстік полиция бөлімінің ювеналды полиция инспекторы Махаббат Мұрсалинова.

Көбінесе кибербуллингтің құрбандары ерекше балалар. Өкінішке орай, отбасының материалдық жағдайы да мектептегі қорлаудың негізгі себебі. 

– 6-сынып оқушысы аз қамтылған отбасынан шыққан. Ата-аналары жұмыс істейді, ішпейді, бірақ олар балаға қымбат телефон немесе брендтік киім сатып ала алмайды. Осы негізде басқа қыздар оны шақырып, жала жапқан. Бүгін қала мектептерінің бірінде екінші сынып оқушылары арасындағы жағдай талқыланды. Бізге әлі де бүлдіршіндер сияқты көрінеді, ал олар бір-біріне ұлты бойынша тиіседі, – дейді Махаббат Мұрсалинова.

Мектептегі зорлық-зомбылықтың алдын алу ересектердің осы мәселелерге дұрыс қарауында. Баланың тәртібі мен көңіл-күйіндегі кез-келген ауытқулар ата-аналар мен мұғалімдердің назарын қажет етеді. Кейде балалар мектепте ренжігенін мойындаудан ұялады.

– Егер сіз баланың үйде қалуға себеп іздей бастағанын, жабыла бастағанын, заттарын жасырып, жиі ауырғанын байқасаңыз – шыдамды болыңыз және балаңызды әңгімеге тартуға тырысыңыз, – дейді №39 мектептің психологы Максим Постоялко.

Мектептегі қорлауды одан әрі дамытуға болмайды. Сыныптардағы климат пен көңіл-күйді үнемі бақылап отыру керек, ал профилактикалық жұмыс бүгінде оқу орны қызметінің ажырамас бөлігі болуы керек.

– Мектеп ортасында қорқытудың алдын алу – бұл көмек көрсетуді кезең-кезеңімен ұйымдастыру. Бұл тұлғааралық кедергілерді жою, қарым-қатынас дағдыларын дамыту, мектеп ұжымының топтық бірлігін арттыру. Егер сіз ата-ана немесе педагог ретінде буллинг оқиғасы туралы білсеңіз – сіз міндетті түрде араласып, балаға көмектесуіңіз керек, – деп толықтырды Павлодар қаласы №39 мектеп басшысының тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары Шынар Жанғазина.

Оқушылар белсенді сұрақтар қойды. Олар мұндай құқық бұзушылықтар үшін жазаның түрі туралы білгісі келді.

– Күнделікті өмірде зұлымдықпен, қатыгездікпен және агрессиямен бетпе-бет келуден аулақ болу өте қиын. Бала “жоқ” деп айтуды үйренуі керек, жолдастарының арандатуы мен айла-шарғысына берілмеуі керек. Ол қиын уақытта туыстарының көмектесетініне және қолдайтынына сенімді болуы керек, – дейді Павлодар қаласы ПБ Оңтүстік полиция бөлімінің ювеналды полиция инспекторы.