Көлік салығын қалай төлеуге болады?

Назар аударыңыз!  Жеке тұлғалардың көлік құралдары салықтарын төлеу мерзімі 31 желтоқсанда аяқталады.

Дегенмен осы салықты есептеу әдістемесі өзгермегенмен, азаматтарды осы күнге дейін көлік салығын есептеу мәселелері мазалайды. Сондықтан, осы жарияланымда барынша толық ақпарат беруге тырысамыз.

 

Кімдер көлік құралдары салығын төлеуі тиіс?

Меншік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар көлік құралдары салығын төлеушілер болып табылады.

Салық төлеуші әрбір көлік құралы үшін салық мөлшерлемесі бойынша салық сомасын салықтық кезеңі үшін өз бетінше есептеуге және төлеуге міндетті.

Салық органдары көлік құралдарын есепке алуды және тіркеуді жүзеге асыратын уәкілетті органдар (ҚР ІІМ Әкімшілік полиция комитеті, ҚР ИДМ көлік және азаматтық авиация комитеті) ұсынатын мәліметтердің негізінде салық есептеуді жүргізеді.

 

Қандай көлік құралдарына салық есептеледі?

Тiркемелердi қоспағанда, Қазақстан Республикасында тiркелген және (немесе) есепте тұрған көлiк құралдары салық салу объектiлерi болып табылады.

Оған:

жеңіл автомобильдер;

жүк автомобильдері;

арнайы автомобильдері;

автобустар;

теміржол көліктері;

өзен және теңіз шағын кемелері;

әуе көлігі мен өзге де ұшу аппараттары;

өздігінен жүретін машиналар мен пневматикалық және шынжыр табанды жүрістегі механизмдер, дөңгелекті трактор және жалпыға ортақ пайдаланылатын автомобиль жолдарында жүруге арналмаған басқа да механизмдер жатады.

 

Салықты өз бетінше қалай есептейді және төлейді?

Салық мөлшерлемесі Салық кодексінде көлік құралдарының түрі мен қозғалтқыш қуатына байланысты айлық есептік көрсеткіште (бұдан әрі - АЕК) белгіленген.

«Республикалық бюджет туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес АЕК 2019 жылға – 2 525 теңгені құрайды.

 Салық сомасын автоматты режимде калькулятор көмегімен есептеуге болады. Мемлекеттік кірістер комитетінің www.kgd.gov.kz интернет-ресурсында салық төлеушінің ЖСН бойынша көлік құралдары салығының сомасын онлайн-режимде алуына мүмкіндік беретін сервис (жолы: Электрондық сервис - «Экспресс көмек» - «Электрондық сервис» - «Калькулятор» - «Көлік құралы салығын есептеу») әзірленген. Тап осы сілтеме бойынша азаматтар көлік құралы салығының сомасын біледі.

2019 жыл үшін көлік құралы салығын төлеу мерзімі – 2019 жылғы 31 желтоқсанға дейін. Салықты тұрғылықты жері бойынша төлеу қажет.

Салық міндеттемесін орындау бойынша мемлекеттік кірістер органдарының талабын тоқтату үшін көлік құралы тіркеу есебінен уақытылы шығару қажет.

Берешек пайда болған жағдайда, салық төлеуші кезде  көлік салығы бойынша салық міндеттемесін өз бетінше орындауы қажет.

Салық берешегі туралы ақпаратты білу үшін Комитетінің www.kgd.gov.kz интернет-ресурсында және «Электрондық үкімет» порталында азаматтардың ЖСН бойынша салық берешегінің бары/жоғы туралы өзекті мәліметті онлайн-режимде алуына мүмкіндік беретін «Салық берешегінің жоқ (бар) екені туралы мәлімет» электрондық сервисін пайдалануға болады. 

Сондай-ақ көрсетілетін қызметті алушы ағымдағы жыл үшін салық берешегі немесе ағымдағы жылға есептелген сома туралы ақпаратты Мамандандырылған ХҚКО немесе жеке тұлғаның тіркелген жері бойынша салық органынан алуына болады.

Салық міндеттемесін орындау бойынша талап қою мерзімінің өтуі 5 жыл екенін ескеру қажет.

Салық сомасы артық төленген жағдайда, артық төленген салық, төлемақы, алым және өсімпұлды қайтару салық төлеуші (салық агентінің) ұсынған  салықтарды, басқа да міндетті төлемдерді, кедендік төлемдерді, өсімпұлдар мен айыппұлдарды  есепке жатқызу (немесе) қайтару жүргізуге арналған салықтық өтініші бойынша жүргізіледі.

 

Сатып алған немесе сатылған машина бойынша салықты қалай төлейді?

Автокөлікке көлік құралын қайта тіркеу және есептен шығару үшін басқа адамға меншік құқығы (сату, айырбастау) берілген жағдайда, беруші тарап өзінің барлық иеленуінің нақты кезеңі үшін салық салынатын сатылатын объект үшін салық міндеттемесін орындауы тиіс.

Беруші тарап үшін салық сомасы меншік құқығы сатып алынған айдың 1 күнінен бастап осындай құқық берілген айдың 1 күніне дейінгі кезең үшін есептеледі.

Ал беруші тарап үшін салық сомасы – көлік құралына меншік құқығы сатып алынған айдың 1 күнінен бастап кейіннен беруші тарап осындай құқықты берген айдың 1 күніне дейінгі кезең үшін есептеледі.

 

Кімдер көлік құралы салығын төлеуден босатылады?

Көлік құралы салығын:

1) ауыл шаруашылығы өнімін өндіруші заңды тұлғалар, сондай-ақ шаруа немесе фермер қожалығының басшысы және (немесе) мүшелері - агроөнеркәсіптік кешенді дамыту саласындағы уәкілетті орган мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органмен және уәкілетті органмен келісу бойынша белгілеген тізбеге енгізілген ауыл шаруашылығы өнімін өзі өндіру процесінде пайдаланылатын мамандандырылған ауыл шаруашылығы техникасы бойынша;

2) шаруа немесе фермер қожалықтары үшін арнаулы салық режимін қолданатын шаруа немесе фермер қожалығының басшысы және (немесе) мүшелері - осындай арнаулы салық режимінің әрекеті қолданылатын, қызметте пайдаланылатын төмендегі қажеттілік нормативтері шегіндегі жеңіл және жүк көлік құралдары бойынша:

бір шаруа немесе фермер қожалығына қозғалтқышының көлемі

2500 текше сантиметрге дейін қоса алғанда бір жеңіл автомобиль бойынша;

бір шаруа немесе фермер қожалығына 1:1 арақатынасты сақтай отырып, қозғалтқышының шекті жиынтық қуаты егіндіктің (шабындықтардың, жайылымдардың) 1000 гектарына 1000 кВт мөлшеріндегі жүк автомобильдері бойынша.

Бұл ретте, егер есеп-қисап қорытындылары бойынша көлік құралдарының саны бөлшекті мәні 0,5-тен бастап және одан жоғары бір бірліктен көп болса, мұндай мән тұтас бірліктерге дейін дөңгелектеуге жатады, егер 0,5-тен төмен болса, дөңгелектеуге жатпайды.

Егер есеп-қисап қорытындылары бойынша жүк автомобильдерінің саны бір бірліктен кем болса, қозғалтқышының қуаты барынша аз бір жүк автомобилі босатылуға жатады;

3) мемлекеттік мекемелер және орта білім беретін мемлекеттік оқу орындары;

4) осы Кодекстің 289-бабының 1-тармағына сәйкес келетін мүгедектердің қоғамдық бірлестіктері - қозғалтқышының көлемі 3000 текше сантиметрден аспайтын бір жеңіл автокөлік және бір автобус бойынша;

5) Ұлы Отан соғысының қатысушылары және мүгедектері және жеңілдіктер мен кепілдіктер бойынша оларға теңестiрiлетiн адамдар, Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы қажырлы еңбегi мен мінсiз әскери қызметi үшiн бұрынғы КСР Одағы ордендерiмен және медальдарымен наградталған адамдар, сондай-ақ 1941 жылғы 22 маусым - 1945 жылғы 9 мамыр аралығында кемінде алты ай жұмыс істеген (қызмет өткерген) және Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы қажырлы еңбегi мен мінсiз әскери қызметi үшiн бұрынғы КСР Одағы ордендерiмен және медальдарымен наградталмаған адамдар, Кеңес Одағының Батырлары мен Социалистiк Еңбек Ерлерi, «Халық қаhарманы», «Қазақстанның Еңбек Ері» атақтарына ие болған, үш дәрежелі Даңқ орденiмен және «Отан» орденiмен наградталған адамдар, «Батыр ана» атағына ие болған немесе «Алтын алқа» не «Күмiс алқа» алқаларымен наградталған көп балалы аналар - салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы бойынша;

6) меншiгiнде мотоколяскалары мен автомобильдерi бар мүгедектер -салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы бойынша төлеушілер болып табылмайды.

1), 2) және 4) тармақшаларының ережелері осындай көлік құралдары пайдалануға, сенімгерлік басқаруға немесе жалға берілген жағдайларда қолданылмайды.

Сондай-ақ 5) және 6) тармақшаларының ережелері осындай тармақшалардың ережелерін қолдану құқығы бар жеке тұлғаның оларда көрсетілген бір немесе бірнеше санаттарға жататынына-жатпайтынына қарамастан, салықтық кезең ішінде бiр автокөлiк құралы бойынша (қозғалтқышының көлемі 4000 текше сантиметрден асатын, оған қатысты 2013 жылғы 31 желтоқсаннан кейін уәкілетті мемлекеттік органда көлік құралының меншік иесінің ауысуына байланысты тіркеу әрекеттері жүргізілген жеңіл автомобильден басқа) қолданбайтынын білген маңызды.

5) және 6) тармақшаларында көрсетілген адамның меншік құқығында қолдануға құқығы бар жағдайда, салықтық кезең ішінде бірнеше автокөлік құралы болған жағдайда, осы ережелер есептелген салық сомасы барынша көп автокөлік құралдарының біреуіне қатысты қолданылады.

 

Егер көлік салығын жоқ дер кезінде төлемесеңіз?

Салықтарды жоғарыда көрсетілген мерзімде төлемеген жағдайда, жеке тұлғаларда бересі құрылады, оның сомасына күн сайын өсімпұл есептеледі, ол бересімен қоса жалпы сомада салық төлеушінің салық берешегін құрайды.

Банктер салық берешегі бар жеке тұлғаға банктік шот ашудан бас тартуға міндетті екендігіне назар аударамыз.

Бұл шектеу мемлекеттік бюджеттен және Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді алуға арналған банктік шоттарды, «Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жасалған білім беру жинақтау салымы туралы шарт бойынша банктік шоттарына қойылмайды.

Яғни, егер жеке тұлға банк шотын осы мақсатқа орай ашса, онда банк мұндай тұлғаның тіпті салық берешегі болған жағдайда да оны ашудан бас тартуға құқы жоқ.

Салық берешегі бар жеке тұлғаларға өзге де банк қызметтерін ұсынуға шектеулер Салық кодексінің нормаларында көзделмеген.

Салық берешегінің болуын ҚР ҚМ Мемлекеттік кірістер комитетінің www.kgd.gov.kz интернет-ресурсы мен «Салық берешегінің жоғы (бары) туралы мәліметтер» электрондық сервисі арқылы "Электрондық үкімет" порталында тексеруге болады, ол онлайн режимінде азаматтың ЖСН бойынша салық берешегінің жоғы (бары) туралы өзекті мәліметтерді алуға болады.

 

Маңғыстау облысы бойынша  

Мемлекеттік кірістер департаменті

[xfvalue_img]