Есірткіге ЖОҚ деңіз!

Біздің өміріміз туралы не айтуға болады? Ол әсем, әртүрлілігімен таң қалдырады. Біздің әрқайсымыз үшін ол әртүрлі және біз оны өзінше жақсы көреміз. Біреуге өмір оңай, ал біреуге көптеген сынақтардан өтіп, тер төгу керек. Сынақтар әртүрлі және әрқашан жақсы бола бермейді. Кейде құлаймыз, кейде ұшамыз. Бізге әрі қарай қалай жүруге болатынын айтып, түсіндіретін адамдар әрқашан қасымыздан табыла бермейді.

Ата-аналар арасындағы немесе олар мен бала арасындағы қақтығыстар, отбасылық қолдаудың, отбасы мүшелері арасындағы берік және жылы қарым-қатынастың болмауы, отбасылық алшақтық, жалпылай бақылау және гипер-қамқорлық баланың не істеу керектігін білмеуіне әкеледі, өйткені ақыл беретін бұл ең қымбат адамдар. Балаға бәріне тыйым салынады, қай уақытта және сағатта не жасау керек екенін, кесте бойынша өмір сүреді. Сол себепті ол көшеге кетеді, онда оны барлық «кереметтерімен» мүлдем басқа өмір күтеді. Көшеде оған «көмектесуге дайын», не істеу керектігін «білетін» адамдар кездеседі, бірақ бұл үшін оған берілген барлық ақпаратты құпия ұстау керек, солай олар есірткіге әуестенеді.

Есірткі адамның жүйке жүйесін «қатырып», қажетсіз ауырсыну, қайғы, зерігу немесе қорқыныш сезімдерін жоюдың жалғыз жолы болады.

Егер сіз балаңызбен ашық сөйлесе алып және сіздің балаңыз темекі, алкоголь және есірткі туралы неғұрлым көп білетін болса, егер сіздің балаңыз сізге кез-келген сұрақ қоюға болатындығын және оған жауап ала алатынын білсе, бұл өте жақсы. Біз балаларымызбен мүмкіндігінше көп сөйлесіп, оларды тыңдап, олармен көбірек уақыт өткізіп, балаңыздың ең керемет адам екенін есте ұстауымыз керек! Біз балаларымызға үлгі болуымыз керек, өйткені олар сізге қарап, еліктеп, сіздің өміріңізді жақсы көріп тұрады. Есірткіні қолданудың салдары мен зияны туралы көп айту керек. Өйткені, есірткіні қолданған кезде адам деградацияға ұшырайды, есте сақтау қабілеті бұзылады, ақыл-ой қабілеті әлсірейді.

Балаларды да түсінуге болады, өйткені олар ересек болып көрініп, өз мәселелерін өздері шешкілері келеді, бірақ, өкінішке орай, есірткі қолданатын баланың психикасы айтарлықтай өзгереді. Ол өзінен басқа ешкімді байқамайды, айналада не болып жатқанын елестетпейді. Алдау, өтірік айту оңай, тіпті ол әрқашан сенетін және жақсы көретін адамдарға да.

Есірткінің әсерінен адам жақсы жаққа өзгермейді. Ол ашуланшақ, бәріне күмәнмен қарайды, жанжалдасып, өміріне наразы, өзіне сенімсіз және бүкіл әлем мен оның туыстары оған қарсы екеніне сенімді болады.

Есірткіні қолданудың мүмкін себептерінің бірі өзінен, қорқынышынан, өзін жақсы көре алмауынан қашу. Балаңызға сіз оны жақсы көретіндігіңізді және оған тамсанатыныңызды білдіруіңіз керек. Оны өмірге баулу керек. Балада өзі байқамайтын, басым жағымды қасиеттерін тауып, көрсетіңіз.

Мұндай балалардың жақындары мен туыстарына дүрбелеңге түспей, дабыл қағу керек... оны аяп, проблемаға көз жұмбау керек, оңтайлы шешімін табуға тырысқан жөн, себебі біз өз балаларымыз, болашағымыз туралы айтып отырмыз! Мүмкіндігінше көп сөйлесу керек, басқа адамдардың тәжірибесімен бөлісу керек.

Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде «Есірткіге қарсы күрес бойынша алдын алу шараларын түсіндіру бойынша іс-шаралар кешенін жүргізу». Тек есірткіге – ЖОҚ деп тосқауыл қою керек. 

«Шаг в будущее» Қоғамдық қордың маманы

Жиенбаева Алтын Камзийқызы