«Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» - несиелеудің болашағы

«Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» нарығының көлемі 2021 жылы 127,12 млрд АҚШ долларына бағаланады, ал жалпы кіріс 2022 жылдан 2029 жылға дейін 36,17% - ға өсіп, шамамен 1502,77 млн-ға жетеді. Бөлшек саудагерлер сатып алушыларға жауапты қаржыландыру жоспарын таңдап, төлемдерді бірден емес, біртіндеп жасау арқылы қажетті заттарды сатып алуға мүмкіндік беретін «қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» шешімдерін жиі ұсынып жатыр. «Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» сатып алушыға бөлшек сатып алуды бірнеше кішігірім пайызсыз төлемдерге бөлуге және оларды белгілі бір уақыт ішінде жасауға мүмкіндік береді. Бизнес иелері қымбат жабдықты қаржыландыру, шикізат сатып алу және қызметкерлерге жалақы төлеу үшін «қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» платформасын кеңінен қолданады.

«Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» төлем әдісін жастардың үлкен бөлігі көп пайдаланады, өйткені оның басқа төлем әдістеріне қарағанда бірқатар артықшылықтары бар, соның ішінде компьютерлер мен ұялы телефондар, сондай-ақ оқу құралдары сияқты қымбат заттарды төлеу мүмкіндігі. Несиелік тетіктерді тұтынушылар тауарлар мен қызметтерді сатып алу үшін бұрыннан қолданып келеді. Біз BNPL қалай жұмыс істейтіні туралы бұрын да айтқан болатынбыз, бүгін SunFinance Group өңірлік басқарушысы Виталий Нижегородцевпен бірге біз бұл шешімнің болашағы неге үлкен екенін және «Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» ұсынысы бізге таныс несие карталарын алмастыра ма, жоқ па, соны білеміз.

 «Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» интернет-дүкендерді өзгертеді

«Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» (BNPL) — бұл соңғы уақытта, әсіресе жастар арасында танымал болған сату нүктелеріндегі қаржыландыру нұсқасы. Кешіктірілген төлемдер мен несиелік лимиттердің төмендеуі COVID-19 пандемиясын күшейткен қаржылық күйзеліс мәселелерінің екеуі ғана болды. Осыған байланысты, соңғы бірнеше жылда бүкіл әлем бойынша несие карталарын жалпы пайдалану азайды, бұл басқа төлем әдістерінің пайда болуына мүмкіндік берді.

Виталий Нижегородцевтің айтуынша, BNPL шешімдері клиенттерге өз өнімдерін сатып алуға және несие карталары мен қаржыландырудың басқа түрлеріне балама ретінде уақыт өте келе алдын-ала белгіленген төлемдерді төлеуге мүмкіндік беру үшін жасалған. Бұл нұсқалар көбінесе клиенттерге төмен немесе пайызсыз және қосымша шығындарсыз ұсынылады, сондықтан клиент ешқандай шығынға ұшырамайды.

«Сатып алуды жасағысы келетін клиенттер жылдам мақұлдау уақытын, нөлдік пайыздық мөлшерлемесі бар нұсқаларды және BNPL қызметтерімен алдын ала белгіленген төлем кестесін таңдай алады. Бүкіл әлемде тұтынушылар BNPL қызметтерін несие карталары бойынша пайыздарды төлемеу, кездейсоқ сатып алулар жасау және несиелік тексерусіз қарыз алу үшін пайдаланады», - дейді сарапшы.

ZestMoney сауалнамасына сәйкес, 2021 жылы BNPL барлық жастағы клиенттер үшін сүйікті саты алу түрі болды, бұл ретте, ең жас тұтынушы 18 жаста, ал ең үлкені 66 жаста.

BNPL өмір салтына арналған шешім ретінде

Пандемиядан кейін «Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» (BNPL) деп аталатын электрондық коммерцияны төлеу және қаржыландыру тәсілдерінде айтарлықтай өзгеріс үлкен танымалдылыққа ие болды. Соңғы 24 айда электрондық коммерцияның өсуі байқалды. Соңғы MMR деректеріне сәйкес, тек АҚШ-та BNPL бөлшек сауда шығындары 4 есе өсті, 2020 жылғы 24 миллиард доллардан 2021 жылы 100 миллиард долларға дейін. Жаһандық электрондық коммерция бизнесі триллиондаған долларды құрайды және жылдық өсу үшін керемет әлеуетке ие.

BNPL қабылдау үшін қаржы ұйымдары өздерінің өнім стратегиясын қайта құрылымдайды. BNPL тек өнім ретінде ғана емес, сонымен қатар қазіргі және болашақ ұрпақ арасындағы байланыс ретінде де маңызды. 

Адамдар арасындағы онлайн төлемдердің өсіп келе жатқан үрдісі

«Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» нарығы тезірек өсуде, өйткені дамушы елдердегі тұтынушылар онлайн төлем әдістерін көбірек қолданады. Цифрлық төлемдердің ең танымал үш әдісі мобильді төлемдер, дебеттік карталар және несиелік карталар болып табылады. Бұл әдістердің пайдаланушылар үшін көптеген артықшылықтары бар, соның ішінде транзакция шығындары төмен. Ақша аудару процестерін жеңілдету және төлем қауіпсіздігін арттыру «Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» қағидаты бойынша нарықтың өсуін қолдайды. Жоғары жылдамдықты интернеттің қол жетімділігі, смартфондарды пайдалану қарқыны және цифрлық төлем қызметтері туралы жұртшылықтың хабардарлығының артуы онлайн төлем технологияларын кеңінен енгізудің негізгі факторларының бірі болып табылады.

Смартфондарды көбірек пайдалану және жылдам қосылу сатушылар мен сатып алушыларға цифрлық платформалар арқылы төлемдерді қабылдауға және жүзеге асыруға мүмкіндік берді, бұл сонымен қатар «қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» нарығының өсуіне ықпал етеді.

«Біз BNPL өнімін шығарған алғашқы нарық Sun Finance компаниясының штаб-пәтері орналасқан Латвия болып табылады. Адамдарға BNPL ұнайды, өйткені оны пайдалану өте ыңғайлы және жылдам. Сіз дүкенге барасыз, сатып алғыңыз келетін затты таңдайсыз, мобильді қосымшаны ашасыз, дүкеннің атауы мен сомасын енгізесіз, өтеу мерзімін таңдайсыз және болды - тауар сіздікі! Әлемдік тәжірибе көрсеткендей тауарларды тек серіктес дүкендерден сатып алуға болады, бірақ біз клиенттерімізге кез-келген дүкенде BNPL өнімін пайдалануға мүмкіндік беру арқылы қызмет деңгейін арттырамыз. Бұл біздің бизнес-тәсіліміз - біз әлемдегі ең үздік тәжірибелердің ең жақсысын аламыз, белгілі бір нарыққа өз тәжірибеміз бен көзқарастарымызды қосамыз және тұтынушылардың қажеттіліктеріне шынымен бейімделген жаңа қаржылық қызметтерді жасаймыз», - дейді Виталий Нижегородцев.

«Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» нарығын талдау

«Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» — қаржылық қызметтер индустриясында жиі талқыланатын және даулы тақырып. Алдағы бірнеше жылда бүкіл әлем бойынша төлемнің осы түрінің тұтынушыларын қорғайтын заңдар мен ережелер пайда болады деп күтілуде. BNPL несиелік есептілікті ұсынбайтындықтан, көптеген тұтынушылар оны тартымды деп санайды. Бірақ қазір тұтынушылардың BNPL-ді теріс пайдаланғаны белгілі болғандықтан, несиелік ұйымдар BNPL-дің андеррайтинг туралы пікірлерін жақсарту және қаржылық қызметтерге қол жетімділікті арттыру мүмкіндіктерін енгізуде.

Несие берушілер үшін BNPL нарығына қатысқысы келетін-келмейтінін шешу үшін нарыққа шығудың көптеген жолдары бар. BNPL кәсіпорындарына қолма — қол ақша, несиелік білім және лицензия ұсыну - тәсілдердің бірі. Тағы бір нұсқа - бұрыннан бар несие карталарына BNPL ұсыныстарын қосу. Бұл BNPL нарығына шығудың ең тиімді әдісі болып көрінуі мүмкін, бірақ ол сонымен бірге ең қиын да болуы мүмкін.

Реттеу: «Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле»

Қазіргі уақытта бірнеше технологиялық компаниялар BNPL-дің көп бөлігін жаһандық ауқымда басқарады. Бұл нарыққа микроқаржы ұйымдары, сондай-ақ басқа да жаңа, шағын және дамып келе жатқан қаржы технологиялық компаниялар шығады. BNPL провайдерлері әдетте пайыздар алмайтындықтан, BNPL нарығы негізінен реттелмейді. Нәтижесінде, көптеген елдердегі несие органдары оларды тәртіп кодексін ұстануға мәжбүрлемейді. Бұл клиенттерге үлкен қауіп төндіреді. Клиенттер көбінесе қолдарынан келмейтін несие алу қаупіне ұшырайды. Клиенттердің көпшілігі BNPL тәуекелдерін түсінбейді. Нәтижесінде, осал клиенттерге несие беру үлкен тәуекелге әкеледі. Ойынға кішігірім ойыншылар көбірек қосылған сайын, әр елдегі реттеушілер қатаң бақылау шараларын енгізе алады. Бұл жақында жаңа сатушыларды BNPL жүйелеріне қосуды мақұлдау рәсімі болуы мүмкін дегенді білдіреді.

Сарапшының айтуынша, тағы бір нұсқа-BNPL өнімін іске қоспас бұрын реттеушінің рұқсатын алу керек. Шағын және орта бизнеске арналған несие санаты қатаң мақұлдауды қажет етуі мүмкін. Уақыт өте келе сапалы клиенттерді тарту үшін банктер жауапты несиелеу әдістерін енгізеді деп күтілуде. Олар тұтынушылардың жайлылығы мен сенімін ынталандырудың өміршең ұзақ мерзімді тактикасы туралы ойлануы керек.

BNPL нарығының сегменттері

Бүгінгі таңда «Қазір сатып ал, ақшасын кейін төле» нарығы тұрмыстық электроника, сән және киім, денсаулық сақтау, демалыс және ойын-сауық, бөлшек сауда және т.б. болып бөлінеді. «Сән және киім» сегменті нарықта басым болды және 2021 жылы 38,46%-ды құрады. Салада BNPL шешімдерін қолданудың өсуі байқалады, өйткені олар клиенттерге белгіленген мөлшерлемемен белгілі бір уақыт аралығында сатып алу шығындарын бөлуді жеңілдетеді, пайызсыз бөліп төлеуді ұсынады. Болжамды кезеңде тұрмыстық электроника сегменті жоғары қарқынмен өседі деп күтілуде.

«BNPL төлем тетіктері нарықта несие карталарына ыңғайлы балама ретінде кеңінен қолданылуда. Клиенттер де BNPL төлем әдістерін несие карталарынан артық көреді, өйткені олар қымбат күрделі пайыздар мен жасырын шығындардан аулақ болады. Болжамды кезеңде электрондық қызмет провайдерлерінің икемді BNPL төлем тетігі туралы хабардарлығын арттыру осы қызметтерге сұранысты ынталандырады деп күтілуде», - деп қорытындылады SunFinance Group өңірлік басқарушысы Виталий Нижегородцев.