Құқық бұзушылықтың алдын алу бойынша әскери соттың жұмысы туралы

Сот-құқық қорғау және арнайы органдар арасындағы ерекше білім, өйткені оған Конституциямен ғана сеніп тапсырылған және тек ол сот төрелігін Қазақстан Республикасының атынан жүзеге асырады. Бір сөзбен айтқанда, сот жеке, сондай-ақ заңды тұлғалар арасында туындаған азаматтық-құқықтық дауларды шешеді және қылмыстық жазаланатын іс-әрекетті, әкімшілік құқық бұзушылықты жаза тағайындай отырып жасаған азаматтардың кінәлілігін айқындайды.

Сот төрелігін іске асыра отырып, сот өзіне заңмен жүктелген өкілеттіктерге сәйкес әскери қызметшілер арасында құқықтық тәрбие жұмысын жүргізеді.

Әскери соттар Қазақстан Республикасындағы сот органдарының құрамдас бөлігі бола отырып, Қарулы Күштерде, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарда сот төрелігін іске асыру жөніндегі айрықша міндеттерді шеше отырып, жеке құрам арасында тәрбие және әлеуметтік құқықтық жұмыспен айналысатын олардың құрылымдық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл жасайды.

Гарнизон әскери сотының әскери қызметшілер арасындағы қылмыстар мен басқа да құқық бұзушылықтардың алдын алу құралдарының бірі, әрине, әскери судьялардың әскери бөлімшелердің жеке құрамымен олармен құқықтық тақырыптар бойынша дәрістер мен әңгімелер өткізу мақсатында кездесуі болып табылады. Бұл іс-шаралар негізінен әскери қызметшілерді тәрбиелеуге, оларды заңға деген құрмет сезімін оятуға, қоғамда белгіленген құқықтық тәртіпті сақтауға шақыруға бағытталған.

Судьялардың қолданыстағы заңнаманы түсіндіруі, әскери қызметшілерден күнделікті өмірде туындаған көптеген мәселелерді шешеді, оларды көп салалы құқықтық салада дұрыс бағытты табуға дұрыс бағыттайды. Бұл ретте әскери қызметшілердің құқықтық хабардарлығы белгілі бір дәрежеде олардың қоғам алдындағы жауапкершілігін арттыруға ықпал етеді және ықтимал салдарлар туралы білетіндіктен, әскери жарғылардың талаптарын бұзудан сақтандырады.

Сот отырыстарында белгіленген теріс фактілер бойынша шығарылған әскери соттың жеке қаулылары мен ұйғарымдары әскери лауазымды адамдардың қызметтік міндеттерін орындау кезінде жол берген бұзушылықтарын жоюда маңызды рөл атқарады.

Әскери соттың судьялары қандай да бір құқық бұзушылықтар жасауға ықпал еткен себептер мен жағдайларды, сондай-ақ қолбасшылық жұмысында өрескел кемшіліктерді аша отырып, әскери қызмет өткеру тәртібін сақтауға, әскерлердің қорғаныс қабілеттілігі мен жауынгерлік дайындығын нығайтуға елеулі түрде өз үлесін қосады.

Азаматтық-құқықтық дауларды (еңбек, тұрғын үй, зейнетақы және т.б.) шеше отырып, гарнизонның әскери соты әскери қызметшілердің бұзылған құқықтарын қалпына келтіреді, осылайша әскери ұжымдардағы әлеуметтік шиеленісті басады, оларға әділдікке сенімді ұялатады.

Ақтөбе гарнизоны

әскери сотының бас маманы Г.Ж.Торжимбаева