Іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу

Еліміз тәуелсіздік алғалы бері қазақ тіліміз мемлекеттік мәрте­беге ие болды. Осының арқасын­да қазақ тілі дамып, оның қоғам­дық маңыздылығы арта түсті.

Өз тілін, өз мәдениеті мен өзі туып өскен елдің тарихын білу әрбір адамның борышы. Бүгінгі таңда мемлекеттік тілдің дамуы­на жан-жақты қолдау көрсетіліп, қажеттілік артып келеді. Сонымен қатар, мемлекеттік органдарда мемлекеттік тілді дамыту бойын­ша біршама жұмыстар жүйелі түр­де атқарылып жатыр. Қазақ тілін­де шығатын бұқаралық ақпарат құралдардың саны арта түсуде.

     Қазақстан Республикасында мемлекеттік тіл қазақ тілін дамы­ту, оның қолдану аясын кеңейту, дамуы мен жетілуіне жан-жақты қамқор жасау бүгінгі күн тәртібі­нен түспейтін маңызды мәселе­лердің бірі. Осындай мемлекеттік маңызды мәселені жүзеге асыру үшін арнайы қабылдаған бағдар­лама мен іс-шараларды тұрақты түрде жүргізу, күнделікті жұмыс барысында мемлекеттік тіліміздің мәртебесін көтеру бәрімізге ортақ міндет.

     Осы орайда «Мемлекеттік тіл­дің дамуына кімдер ат салысу ке­рек деген сұрақтар туындайды» - деген сауал туындайды. Әрине, бірінші кезекте мемлекеттік қыз­метшілер. Өйткені мемлекеттік тіл саясаты-мемлекеттік саясаттың құрамдас бөлігі. Бұған қоса әрбір жергілікті мекемеге мемлекеттік органдар арасында құжат айна­лымы тек мемлекеттік тілде жүзе­ге асырырлуы тиіс екендігі туралы ресми хаттар тоқсан сайын жода­нады.

    Жалпы сот бойынша іс-қағаз­дарына мемлекеттік тілде жүргізу көрсеткішіне кіріс құжаттарының үлесі әсер етеді. Себебі, кез кел­ген істің қай тілде қаралып, терге­луі тікелей шағымданушыға бай­ланысты. Ол тапсырған арыз тілі- іс жүргізу тілі болып табылады.

     Мысалыға, тергеу барысында көптеген азаматтар сот ісін жүргі­зу тілін таңдап алғаннан соң, сот отырысында бұл тілде жауап бере алмай жататын жағдайлар көпкездеседі.

      Осы тұрғыда айта кету керек, әрбір сотқа келуші азамат мем­лекеттік тілдің дамуына өз үлесін қоса алады. Себебі, сот ісін жүр­гізу тілі заң талаптарына сәйкес, сотқа арыз берілген тілге қарай сот ұйғарымымен белгіленеді.

      Барлық кездеде мемлекеттік тілдің дамуына мемлекеттік қы­зметкерлердің ат салысуы өте маңызды. Әрбір азамат мемле­кеттік тілдің дамуына үлес қосуы азаматтық борышы. 

А. Мырзаханова 

Ақмола гарнизоны әскери сотының

бас маманы сот отырысының хатшысы