Тұрмыстық зорлық – зомбылық – ауыр әлеуметтік салдарлы мәселе

Зорлық- зомбылық өз алдына тек жәбірленушілердің құқықтарын бұзып қана қоймай, өскелең ұрпақ үшін теріс үлгі болып келеді.

Статистика бойынша отбасындағы зорлық-зомбылық әйел адамдарға қатысты көп жасалады, сонымен қатар, егде адамдар мен балалар зорлық-зомбылық әрекеттерге тап болатын жағдайлар да аз емес.

Тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы 2009 жылы 4 желтоқсанда Заң қабылданды.  Бұл заң тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарын қорғауды және отбасылық жаншалшыларға қатысты қылмыстық-процестік мәжбүрлеуді қамтамасыз ету мүмкіндіктерін едәуір кеңейтті. Соның арқасында отбасылық-тұрмыстық саладағы қылмыстардың азаю динамикасына қол жеткізу мүмкін болды.

Алайда бұл мәселе әлі де өзектілігін жоғалтқан жоқ. Тұрмыстық зорлық-зомбылық сол күйінде маңызды әлеуметтік мәселе болып қалып отыр.  Көптеген құқық бұзушылықтар жазасыз қалуда, ал зорлық-зомбылық фактілері айтылмаған күйінде тіркелмей қалады. Ресми статистика бойынша жәбірленушілердің полицияға шағымдануына кедергі келтіретін көптеген факторлар салдарынан жағдайдың нақты сипатын көрсетпей отыр.

Сол себепті бүгінгі отбасындағы зорлық-зомбылықпен сәтті күрес жүргізудің негізгі шарты - қоғамның көзқарасын өзгерту. Ол үшін қоғамдық сана мен қалыптасқан стереотиптерді түбегейлі өзгертіп, отбасындағы зорлық- зомбылықтың салдарына сәйкес түсінік қалыптастыру қажет, қоғамға қарсы мінез-құлықты еркімен жібермеу керек.  Әрбір жазасыз қалған үй бұзақысы өзінің бойында бұдан да ауыр құқық бұзушылықтарды жасауға негіз болатын жауапсыздық сезімін дамытады.

Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың көріністерінің негізгі себептері тұрмыстық ұрыс-керіс, қолайсыз материалдық жағдай, қызғаныш, отбасындағы теріс психологиялық климат, басқалардың мүдделерін елемеу болып табылады. Көбінесе құқық бұзушылықтар кешкі уақытта жасалады.

Сондықтан, тұрмыстық зорлық- зомбылық профилактикасының әдістерінің міндеттері - адам мен азаматтың конституциялық құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау болып табылатын психологтармен және басқа да мемлекеттік органдар мен мекемелердің субъектілерімен біріге отырып шоғырландырып қолдану қажет деп санаймыз.

БҚО қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық

сотының бас маманы - сот отырысының хатшысы А.Ш.Досмурзина