Алқаби туралы

       Алқаби – заңда белгіленген тәртіппен соттың қылмыстық істі қарауына қатысуға шақырылған және ант берген Қазақстан Республикасының азаматы.

Алқабилерге кандидаттардың тізімдерін жергілікті атқарушы органдар жасайды.

         Алқабилердің тізімдері жасалған кезде жиырма бес жасқа толмаған адамдар алқабиге кандидат бола алмайды; өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар адамдар; сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеттілігі шектеулі деп таныған адамдар; судьялар, прокурорлар, тергеушілер, адвокаттар, мемлекеттік қызметшілер мен әскери қызметшілер, сондай-ақ құқық қорғау органдарының қызметкерлері; психикалық және мінез-құлық бұзылыстары (аурулары), оның ішінде психоактивті заттарды қолданумен байланысты денсаулық сақтау ұйымдарында есепте тұрған адамдар.

         Алқабилерге кандидаттардың тізімдері жыл сайын 1 желтоқсанға дейін ұсынылады.

         Алқабидің міндеттерін орындау барысында ол өзінің негізгі жұмыс орнын сақтайды. Алқабиді сотта өз міндеттерін атқару кезінде жұмыс берушінің бастамасы бойынша жұмыстан босатуға немесе оны аз ақы төленетін жұмысқа ауыстыруға жол берілмейді. Алқабидің сотта өз міндеттерін атқарған уақыты еңбек өтілін есептеу кезінде есепке алынады.

         Алқабидіңiстi қарауға байланысты iс-әрекеттерiндегi шектеулер: істі қарау кезінде сот отырысы залынан кетуге; iстi қарау кезiнде төрағалық етушiнiң рұқсатынсыз сот мүшелерi болып табылмайтын адамдармен байланысуға; сот отырысынан тыс іс жүргізу барысында ақпарат жинауға; жабық сот отырысына қатысуына байланысты өзіне белгілі болған мән-жайлар туралы мәліметтерді жария етуге, сондай-ақ кеңесу бөлмесінің құпиялығын бұзуға.

         Алқабидің өз міндеттерін орындамауы, сондай-ақ осы бапта көзделген шектеулерді сақтамауы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген жауаптылыққа, сондай-ақ төрағалық етушінің алқабиді сот отырысынан шеттету мүмкіндігіне әкеп соғады. істі қарауға одан әрі қатысу.

         «Алқабилер туралы» Заңның 12-бабының 1-тармағының негізінде азаматтар жергілікті атқарушы органдарға нақты тұлғалардың алдын ала бастапқы немесе алдын ала резервтік тізімдерге заңсыз енгізілгені немесе енгізілмегені туралы арызбен жүгінуге құқылы. алқабиге кандидаттарды немесе оларды осы тізімдерден алып тастауды, сондай-ақ осы Заңда белгіленген тәртіппен алқабиге кандидаттар туралы деректердің дұрыс еместігін көрсетеді.

         Азаматтар күнтізбелік жыл ішінде қылмыстық істі қараудың барлық кезеңінде бір реттен жиі емес сотта алқабилердің қызметін атқаруға шақырылады.

         Сотқа шақырылған, бірақ алқабиге таңдалмаған адамдар басқа сот отырысына алқабилер ретінде қатысуға шақырылуы мүмкін.

         Алқабиге кандидатқа республикалық бюджет қаражаты есебінен ұсталатын мемлекеттік мекеме қызметкерлеріне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен және мөлшерде іссапар шығыстары өтеледі.

         Алқабиге еңбекақы белгілі бір істі қарау аяқталғаннан кейін төленеді. 

Жанна-Мари Вебер

Сырым аудандық соты әкімшісінің басшысы                                                                                                

Батыс Қазақстан облысы