Баланың мүлкі

          Кәмелетке толмаған баланың мүлкін сақтау ата-анаға міндеттеледі. Ата-анасы болмаған жағдайда, баланың мүлкіне қорғаншысы немесе патронаттық тәрбиешісі жауап береді. Бала балалар үйінде немесе өмірлік қиын жағдайға тап болған кәмелетке толмағандарды қолдау орталығында болса сол мекеменің басшысы баланың қорғаншысы болып және баланың мүлкінің сақталуына жауап береді. Қорғаншылыққа немесе патронаттық тәрбиеге берілген баланың мүлкінің сақталуы туралы есепті жылына екі рет баланың құқығын қорғау секторына тапсыруға міндетті. Баланың мүлкіне иелік ету қорғаншылық және қамқорлық органының келісімімен ғана жүзеге асырылады. Бұл-мемлекеттік қызмет. Егер де бала 10 жастан асқан болса баланың пікірі ескеріледі. Бір мысал келтірейін, баланың ата-анасы ажырасқан. Бірақ олар некеде тұрған кезінде баланың атына депозит ашып, ақша жинап жатты. Бір күні ата-анасы ажырасып, бала анасымен қалды. Анасы баланың атына ашылған депозиттен жиналған сомманы алғысы келеді. Баланың мүлкіне иелік ету мемлекеттік қызмет болғандықтан, «егов» қызметі арқылы құжаттар тізілімдесін тапсырады. Құжаттардың ішінде бөлек тұратын әкесінің келісі міндетті түрде керек. Әкесі баласынан бөлек тұрғанымен, ата-аналық құқығынан айырылмаған болса, балаға қатысты барлық құқықтары мен міндеттері сақталған. Сол себепті баланың мүлкіне иелік ету үшін міндетті түрде арыз беріп жатқан емес, екінші ата-ананың келісімі болуы тиіс. Бұл талап баланың атына рәсімделген үйді сату, баланың атына рәсімделген көлікті сату тағы сол сияқты барлық баланың мүлкіне қатысты мәмілелерде сұратылады. Бірге тұратын бала мен ата-аналар бір – бірінің мүлкін өзара келісім бойынша иемденіп, пайдалана алады.

         Қорғаншылықта немесе патронаттық тәрбиеге берілген баланың мүлкінің сақталуына қамқоршы немесе патронаттық тәрбиеші жауапты. Қорғаншылық және қамқоршылық органы бақылау жүргізуі тиіс. Қорғаншылықтағы немесе патронаттық тәрбиедегі баланың мүлкі болмаса патронаттық тәрбиеші немесе қорғаншы үй кезекке қоюға міндетті.

         Қамқорлыққа алушының өз бетінше билік етуге құқығы бар табыстарын қоспағанда, қамқорлыққа алынған адамның табыстарын, оның ішінде қамқорлыққа алынушының мүлкін басқарудан түскен оған тиесілітабыстарды тек қана қамқорлыққа алынушының мүддесінде және қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органның алдын ала рұқсатымен қорғаншы немесе қамқоршы жұмсайды.

         Жетім балалар, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар ұйымдарының басшылары тәрбиеленушілердің алименттен, жәрдемақылардан түскен қаражаттарын және басқа да әлеуметтік төлемдерін банк шоттарынан алуға құқығы жоқ.  

Қылмыстық істер жөніндегі

мамандандырылған ауданаралық

әскери сотының бас маманы М.Аккузова